آسیت در جوجه های گوشتی

مقدمه :

آسیت بیشتر در جوجه های با سرعت رشد بالا بروز نموده و یک مشکل جدی برای صنعت پرورش طیور محسوب می شود . اصطلاح آسیت به وضعیتی اشاره می شود که نشانه اصلی آن تجمع غیر طبیعی مایعات در حفرات بدن می باشد. این حادثه در گله ها متغیر و تلفات ناشی از آن در حدود 12-5% است که در حالت های پیشرفته، تا 25% تلفات دیده می شود .

تاریخچه این بیماری :

این عارضه برای نخستین بار در ارتفاعات بالا در کشور بولیوی در جوجه های گوشتی دیده شد و به دنبال آن در سایر کشورهای جهان و از جمله در ایران هم گزارش شد، چون این عارضه اکثراً در مناطق با ارتفاع بیش از 1400 متر از سطح دریا مشاهده می شد آن را بیماری ارتفاعات بالا نامیدند.

      طبق آمار و ارقام، مجموعه لاشه حذفی از 5/3% در سال 1986 به 19% در سال 1994 افزایش یافت، سالانه 50 بیلیون دلار در اثر تلفات ناشی از آسیت به صنعت مرغ گوشتی دنیا خسارت وارد می شود.

علایم ظاهری :

افزایش تنفس و افزایش میزان فعالیت ، از دست دادن درخشش پرها  ، متسع شدن شکم به دلیل تجمع مایع  ، کوچک بودن نسبت به جوجه های دیگر ، له له زدن همراه با صدایی مثل غرغره کردن ، جوجه های مبتلا اغلب به روی پشت می میرند ، قرمز شدن پوست شکم و پر خون شدن عروق محیطی و در پرندگان مسن تر اغلب سیانوز در اطراف تاج و ریش دیده می شود .

پرخونی عضلات، اتساع ناحیه شکم وتجمع مایع در داخل محوطه بطنی

پاتولوژی

1- سیستم قلبی-عروقی: علائم آن شامل

تحلیل رفتن میوفیبریل قلبی، از بین رفتن سارکومرها و میتوکندری ها ، شل و نرم شدن قلب، تجمع مایع در پریکارد  ، افزایش PCV  ، تعداد RBC،WBC و غلظت هموگلوبین ، افزایش غلظت لاکتات دهیدروژناز در قلب ، افزایش در تعداد قطرات کوچک چربی  ، افزایش در ذخایر گلیکوژن میوکارد

افزایش ضخامت سرخرگ ششی  ،  افزایش RV/TV  ، سست شدن مویرگها و فیبروزی شدن کپسول کبد

تورم سلول های کبدی و چسبیدن فیبرین به سطح آن .

2- ریه:

وجود تعداد زیادی گره های غضروفی، استخوانی و لنفاوی در شش پرندگان مبتلا ، 30% افزایش در ضخامت سد بافتی خون – گاز، هیپرتروفی ماهیچه صاف در پارا برونشیول ، سنتز کلاژن اضافی در ریه ها و اختلال در ساختمان آلوئولی از نشانه های این بیماری در طیور است .

اتساع ورید میانخالی خلفی

  اتساع قسمت راست قلب

ژله ای شدن مایع آسینی، وگرد شدن لبه های کبد

روند ایجاد عارضه

افزایش نیاز به اکسیژن باعث افزایش پمپ خون از قلب به ریه ها می شود که در نتیجه آن باعث افزایش فشار خون سرخرگی و بسته نشدن کامل دریچه ها می شود که به دنبال آن برگشت خون به داخل سیاهرگهای اصلی و افزایش فشار را خواهیم داشت که نهایتاً باعث آسیب دیدن سلولهای کبد و بزرگ شدن آن می شود .

خروج پلاسما از رگها و تجمع آن در داخل حفرات بدن باعث افزایش سلولهای خونی و  افزایش ویسکوزیته خون مشود در نتیجه نیاز به فشار بالا برای جریان یافتن در مویرگها می باشد .که باعث تشدید عارضه می شود .

عوامل مـؤثر در بروز عارضه

1- سرعت رشد و ترکیب بدن:

افزایش سرعت رشد باعث افزایش نیاز به اکسیژن می شود . متابولیسم نیتروژن و پروتئین در مقایسه با چربی به اکسیژن زیادی نیاز دارد، اما لاشه جوجه ها بطور واقعی پروتئین و نیتروژن کمی دارد.

2- ارتفاع:

در ارتفاع بالا فشار اتمسفر و همچنین فشاراکسیژن، پایین تر می باشد.

3- برنامه نوری:

هر برنامه نور دهی که میزان ساعات روشنایی در آن افزایش یابد، منجر به افزایش تلفات ناشی از آسیت خواهد شد.

4- وضع سلامتی:

هر عفونت یا آلودگی ای که بر وضعیت شش یا قلب اثر بگذارد بر شیوع آسیت نیز اثر می گذارد ( آسپرژیلوس، برونشیت عفونی و... ).

5- محیط:

دمای محیط:  

کاهش دما باعث تنظیم دمای بدن با افزایش فعالیت های متابولیسمی و تولید انرژی اضافی و افزایش مصرف اکسیژن می شود .

کیفیت هوای آشیانه: 

افزایش بخار آب و دی اکسید کربن، وجود گرد و غبار و وجود گازهای سمی در اثر تهویه ضعیف باعث افزایش نیاز به اکسیژن می شود .

نوع سوخت سالنها:

باعث رقابت با پرنده در مصرف اکسیژن می شود .  

نگهداری تخم مرغ و محیط جوجه در آوری: مداخله در تبادلات اکسیژنی در پوسته تخم مرغ در طی نگهداری و ناکافی بودن سطح اکسیژن در انکوباتورها ممکن است موجب آسیت در جوجه های گوشتی شود.

کیفیت بستر

6- ژنتیک و سن گله مادر:

پرندگان دارای صفات اختصاصی رشد زیاد و راندمان غذایی بالا به آسیت حساس تر هستند.

جوجه های نر نسبت به جوجه های ماده به آسیت حساس تر هستند.

جوجه های گوشتی هچ شده از گله های مادر جوان نسبت به جوجه هایی که از گله های مادر پیرتر هچ می شوند برای ابتلا به آسیت مستعد تر هستند.

7- تغذیه:

ترکیب جیره:

افزایش سدیم جیره باعث تحت تأثیر قرار دادن تعادل آب و الکترولیت ها می شود در نتیجه باعث افزایش حجم خون و همچنین افزایش فشار خون می شود .

جیره های با انرژی بالا ( پلت )  بیشتر در زمان تغییر جیره از جیره شروع کننده به جیره رشد مسأله ساز است.

  تعادل و کیفیت منبع پروتئین دفع نیتروژن اضافی از بدن نیاز به انرژی دارد.

- کاتابولیسم پروتئین اضافی باعث ساخت اسید اوریک و چربی خواهد شد که ساخت آنها به اکسیژن زیادی احتیاج دارد.

کمبود ویتامین E و سلنیوم

مایکو توکسین های موجود در جیره

-کنجاله ماهی با میزان بالای هیستامین ( ppm 200)

محدودیت غذایی: تغذیه آزاد باعث افزایش آسیت می شود .

  پیشگیری و درمان

 درمان مؤثری برای آسیت وجود ندارد و پرندگانی که یکبار علائم آسیت را نشان می دهند، خیلی سریع          می میرند.

ریشه کنی آسیت تنها از طریق اصلاح نژاد میسر است.

روش های کاهش دهنده وقوع آسیت:

انتخاب نژادی که استعداد ژنتیکی کمتری برای بروز آسیت داشته باشد.

پرورش مجزای جوجه های حاصل از گله های مادر جوان، تحت شرایط مدیریتی و نگهداری مناسب.

نگهداری دمای محیط در شرایط مطلوب مخصوصاً هفته اول زندگی.

پرورش جنس های گوناگون بطور جداگانه.

کاهش ساعات روشنایی در مراحل اولیه رشد.

پیشگیری از بیماریهای دستگاه تنفسی.

تهویه مناسب

- در ستر وهچر

- سالن پرورش

نحوه اجرای برنامه غذایی:

- ترکیب خوراک      

خوراک هایی با انرژی پایین در کل سیکل زندگی استفاده شود .

شکل خوراک        

استفاده بیشتر از غذای آردی نسبت به خوراک پلت شده باعث کاهش آسیت می شود .

تغذیه با محدودیت زمانی        

دسترسی به خوراک به مدت 10-8 ساعت در روز.

تغذیه یک روز در میان از سن 20-7 روزگی.

محدود کردن سطح سدیم جیره به19/0%.

کاهش آلودگی سم خوراک

نتیجه :

هیپوکسی عامل اصلی بروز آسیت در جوجه های گوشتی بوده و هر عاملی که باعث ناهماهنگی و عدم تعادل بین میزان اکسیژن فراهم شده در بدن شود منجر به هیپوکسی می گردد.

 عواملی که بر سلامت سیستم قلبی - ریوی تأثیر می گذارند سبب تشدید بروز آسیت می شوند.

با مدیریت صحیح (تغذیه، تهویه، بهداشت و...)می توان تا حد زیادی از وقوع آسیت جلوگیری کرد.

منابع:

1-Leeson, S., Diaz, G., and Summers, J.D.1995. Poultry Metabolic Disorders and Mycotoxins. University  Books. Guelph, Ontario, Canada, PP: 29 – 46.

Jordan, F. T. W. 1370, poultry disease.- 2

انتشارات جهاد دانشگاهی دامپزشکی دانشگاه تهران، چاپ اول.                                    

3- استورکی، پی. دی. مترجمین: پناهی دهقان، م. ر. رسول نژاد فریدونی، زنده روح کرمانی، ر. ، مدیر صانعی، م. معافی محمود آبادی، م. میرسلیمی، م.، نیک نفس، ف.، تابستان 1374، فیزیولوژی پرندگان، واحد آموزش و پژوهش معاونت کشاورزی سازمان اقتصادی کوثر، چاپ اول.

4- جوردن، اف. تی. دبلیو، پاتیسون، ام، مترجمین: بزرگمهری فرد، م، فتوتی، ع، نیک نفس، ف، مشفقی، ح.ر، شجاعدوست، ب، پاییز 1377، بیماریهای طیور، ناشر: واحد آموزش و پژوهش معاونت کشاورزی سازمان اقتصادی کوثر، چاپ اول.

5- گلیان، ا.، معینی، م. س.، زمستان 1382، تغذیه طیور، انتشارات مرکز دانشگاهی و پژوهشی کوثر، چاپ سوم.

6- حسن زاده، م.، بزرگمهری فرد، م.ح،  بهار 1382، اثر سرما در وقوع سندرم آسیت و پارامترهای متابولیکی جوجه های گوشتی در مناطق مرتفع، فصلنامه علمی پژوهش و سازندگی، شماره 58: 98- 94.

7- حسن زاده، م،بزرگمهری فرد، م.ح، (1380)، مطالعه برخی پارامترهای متابولیکی در جوجه های گوشتی با ابتلای طبیعی به سندرم آسیت، مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، دوره 56، شماره 2، 17- 15.

8- دادرس، ح، رضاخانی، ع، صفدری، م.ظ، (1380) بررسی پارامترهای الکتروکاردیوگرام ماکیان مبتلا به آسیت و بیماری مزمن تنفسی، مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، دوره 56، شماره 3،  53- 49.

9- شیمی، ا.، اکبری، ع. ا.، بهار 1378، بیماریهای طیور، انتشارات مــؤسسه فرهنگی، هنری بشیر علم و ادب، چاپ اول.

10- وایتمن، سی.ایی.، بیکفورد، ای. ای.، مترجمان: بزرگمهری فرد، م.ح.، شجاع دوست، ب.، اکبری، ع.، کلیدری، غ.ع.، شیخی، ن، تابستان 1375، راهنمای بیماریهای طیور، ناشر: واحد آموزش و پژوهش معاونت کشاورزی سازمان اقتصادی کوثر، چاپ اول.

11- عالی مهر، م.، دلیرنقده، ب.، 1381، مقایسه پارامترهای الکتروکاردیوگرام در جوجه های گوشتی طبیعی و مبتلا به آسیت، مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، دوره 57، شماره2، 70-61.

12- محیط، ا.، رحیمی، ش.، میرسلیمی، م.، کمالی، م.ع.، کریمی ترشیزی، م.ا.، 1382، بررسی اثرات سویه و تغذیه بر روی رشد قلب و ریه در جوجه های لاین گوشتی آرین و ارتباط آن با عارضه آسیت، مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، دوره 58، شماره 2، 143- 139.

13- رندال، سی. جی.، مترجم:رسول نژاد فریدونی، س.، 1373، اطلس رنگی بیماریهای طیور، واحد آموزش و پژوهش معاونت کشاورزی سازمان اقتصادی کوثر.

14- رئیسی، ف، زمستان 1375، کنترل آسیت در مرغ های گوشتی، 1375، فصلنامه علمی تخصصی چکاوک، شمارۀ4.

15- محمدی،ع، بهمن و اسفند 1373، آسیت، مجله صنعت مرغداری، شماره 24: 45 – 44.

بهداشت مرغداری

مقدمه: 
مسئله بیما ری دربین گله های مرغ  امروزه یکی ازمشکلات درایران به شمارمی رود . نگهداری تعداد زیادی مرغ یا جوجه در زیر یک سقف وتراکم بیش از حد توسعه مرغداری ، تشکیلا ت مرغداری در منا طق اطراف شهرها ، کنترل  بیماری را بسیار مشکل می نما ید . بروزبیماری دربین گله های مرغ سبب ضرر و زیا ن مستقیم و غیر مستقیم مرغدار می گردد . برای تو سعه پرورش طیور درایران باید توجه زیادی به مسئله کنترل بیماری نمود . دراین مورد پیشگیری فوق العاده اهمیت داردومهمتر از درمان است . زیرا
اولا : نگهداری تعداد زیا دی مرغ دریک جایگاه مسئله درمان را مشکل می سازد
ثانیا : درمان گران تمام می شود .
ثالثا : بسیاری از بیماریهای خطرناک طیور مانند بیماریهای ویروسی درمان مطمئنی ندارند .

برای پیشگیری از بیما ریهای طیوردرگله سه راه عملی وجود دارد که عبارتند از :

1- رعا یت بهداشت و بهسازی
2- رعایت اصول ضد عفونی
3- استفاده از وا کسینا سیون لازم    

رعایت بهداشت وبهسازی در مرغداری :

از نظر تعریف امروزه بهداشت را به عنوان علم سلا متی وبهسازی را به عنوان علم از بین برد ن شرایط مضر محیطی که در سلا مت موجود موثر است معنی کرده اند . نکته ای  را که هر مرغدار می داند  تهیه جوجه سالم واصیل است . هیچ مرغداری نمی تواند از پر ورش جوجه های ضعیف و مشکوک انتظار نتیجه خوب وکسب عواید کافی داشته باشد . در این مورد رعایت موارد زیر ضروری است :

- انتخاب جوجه انتخاب جوجه سالم

برای این منظور جوجه را باید از تشکیلاتی  تهیه نمود که :

الف- جوجه ها از نظر نژادی کاملآ مطمئن باشد .

ب- از مادرها یی تو لید شده باشند که عاری از بیماریهای عفونی قابل انتقال باشند .

ج - رعایت بهداشت در تشکیلات مذکور درحداستاندارد انجام گرفته باشد .

برای تشخیص جوجه های سالم وقوی ازجوجه های ضعیف وبیماردرهنگام تحویل گرفتن جوجه بایدموارد زیر را مد نظر قرارداد

جوجه هایی که تمام یا قسمتی از بدنشان مرطوب است حذ ف گردند . جوجه هایی که آثار فلجی نشان می دهند حذف گردند .جوجه هایی که ورم ناف دارند .

جوجه های ریز وضعیف را نباید به هیچ وجه وارد مرغداری نمود . زیرا علا وه برآن که تلف خواهند شد منشا عفونت وآلود گی برای جوجه های سالم هستند . د رجوجه ها طول پرها اصلی بیشتر از پرهای کرکی است .

 تغذیه مناسب

 جیره های غذایی مناسب چه ازنظرکیفی وکمی در اختیار جوجه قرار گیرد در غیر اینصورت به سرعت آثارکمبود مواد غذایی وبیماریهای ناشی ازان ظا هر می گردد . برای اینکه بیماریها  به آسا نی از یک مرغداری  به مرغداری دیگر منتقل نشود باید از هم فاصله کافی داشته باشند  .                     

- شرایط لانه و تراکم مناسب :

باید به تهویه توجه کافی داشت . جریا ن هوای داخل باید با تعداد و وزن طیور محبوس در آن رابطه مستقیم داشته باشد .

- نگا هداری گله بر حسب سن :

مسئله سن در پیشگیری از بیما ریها بسیار مهم است .مرغها ی بالغ ممکن است اغلب حامل بیماریهای عفونی وانگلی به خصوص انگلهای روده ای ( کو کسیدوز) باشند . در این مورد باید به اصول کلی توجه نمود .

- نگهداری انواع مختلف پرندگان :

نگهداری انواع مختلف پرندگان در یک محل از نظر بهداشتی واحتمال اشاعه بیماری خطرناک است . زیرا بعضی از پرندگان ناقل بیماری برای دیگر پرندگان هستند (مثل بیماری سر سیاه ) توسط بوقلمون به آسانی مرغ منتقل میشود . باید بوسیله تور کشی پنچرهها از ورود پرندگان وحشی به داخل مرغداری جلوگیری کرد .

- تشخیص مرغهای ضعیف وبیمار :

مرغ ضعیف وبیمار منشاء آلودگی درگله می باشد . که بوسیله دقت در رفتار وخصوصیات افراد گله می توان مرغهای ضعیف وبیمار تشخیص داد وازگله خارج نمود . تاج بی رنگ وچروکیده نشانه آلودگی انگلی وبیماری مزمن وتغذیه بد است . پوسته پوسته بودن پلک چشم علامت کمبود اسید پانتو تنیک است.

ورم ملتحمه ووجود پلاکها در چشم  علامت کمبود ویتامین  آ است . وجود اسهال خونی دلیل (کوکسیدیوز) و وجود اسهال سفید(پلوروز) است.

-معدوم کردن تلفات:

لاشه های مرغهای تلف شده اغلب منشاء خطر ناکی برای بیماری در مرغداری میباشد از این رو باید در صورت امکان آنها را بلا فاصله در کوره های مخصوص سوزانده ویا از جاه برای دفن تلفات استفاده کرد.
- جلوگیری ورود آلودگی از خارج به مرغداری:
معمولاً هر تشکیلات مرغداری به روشهای مختلف با محیط خارج درتماس است. این ارتباط روزمره گاهی ممکن است سبب انقال عوامل بیماریزا به داخل مرغداری گرد د که برای جلوگیری  باید تدابیر زیر را اتخاذ کرد.
الف) ماشین حمل غذای مرغ
ب) کارتنهای حمل تخم مرغ
د ) جلوگیری از ورود افراد مختلف به مرغداری 

اصول ضد عفونی کردن مرغداری:
به وسیله ضدعفونی کردن صحیح لانه ووسائل میتوان به آسانی با حداقل هزینه جلو بسیاری از بیماریها را گرفت از این رو ضد عفونی کردن اساسی ترین عملی است که یک مرغدار برای حفظ سلامتی گله خود انجام دهد  .

 تعریف ضد عفونی:

 اصولا هر ماده ای که بتواند ا ز رشد و نمو میکروب و عوامل بیماریزا در داخل ویا روی سطح بدن و محیط زندگی جلوگیری بعمل آورد . تاثیر مواد ضد عفونی کننده تابع عوامل زیر است :
1- غلظت
2- حرارت
3- مدت مجاورت ماده ضدعفونی کننده با محیط آلوده
4- میزان آلودگی محیط

موادی که برای ضد عفونی کنندگی بکار می رود:
ضدعفونی کننده های طبیعی
1- نور آفتاب
2- سرما و برودت
ضد عفونی کننده های فیزیکی
- حرارت که بر دو نوع حرارت خشک و حرارت مرطوب است .
مواد ضد عفونی کننده شیمیایی :
فرمالد ئید                              
ترکیبات چهار تایی آمونیوم        
مواد فنولی                           
مواد یدی و کلرین
ضد عفونی کننده های گازی:
فرمالین

پارا فرمالدئید
بخار گوگرد
منابع:

زهری ، م ، اصول پرورش طیور

  اصول بهداشت دام ، دکتر فضا ئلی نژاد

  کاتالوگ جوجه های  گوشتی آرین  

بیماری کانی بالیسم (خود خوری )

کانی بالیسم (بیماری خود خوری )



یکی از انواع بیماریهای که در اکثر مرغداری ها به چشم می خورد ٬کانی بالیسم (همنوع خواری ) است که در اثر این بیماری مرغها بهم نوک زده و یکدیگر را زخمی کرده و باعث تلفات زیادی می شوند و از این راه به مرغداران زیان فراوانی می رسانند . این بیماری در نژادهای سبک ( مرغان تخمگذار ) بیشتر از نژادهای سنگین (مرغان گوشتی ) مشاهده گردیده٬این بیماری در مرغداری هایی که مرغها در قفس نگهداری و پرورش داده می شوند کمتر دیده می شود .



دلایل بروز بیماری :



دلایل زیر سبب بروز بیماری می شوند :



1) تغذیه دائم جوجه ها با پلت

2) زیاد بودن ذرت در جیره غذایی

3) ناکافی بودن تعداد آبخوری و دانخوری

4) نبودن غذا در دانخوری به مدت طولانی

5) کمی آشیانه تخمگذاری

6) شدت نور در سالن (زیاد بودن نور )

7) تراکم جوجه ها در واحد سطح

8) بالا بودن درجه حرارت

9) کمبود پروتئین و مواد معدنی جیره

10) وجود انگلهای خارجی مانند شپشک و کنه مرغی و امثال آنها

11) تهویه ناقص

12) نقص در کیفیت و کمیت دان

و بطور کلی هر چیز که استرس ایجاد کند و برنامه روزانه مرغاان را بهم بزند عکس العمل آن به صورت نزاع بین مرغان و همنوع خواری ایجاد می گردد .



حالات مختلف همنوع خواری :



1- نوک زدن به مقعد

اینگونه عارضه در مرغان تخمگذار که تولید زیادی دارند ایجاد می شود ٬ بخصوص در هنگامیکه مقعد بر اثر عبور تخم از لوله تخم زخم شده و خونریزی می کند ٬ در این حالت ممکن است دستگاه تولید تخم مرغ بطور کلی بیرون کشیده شود .





2- نوک زدن به ناخنها



این حالت در جوجه های کوچک دیده می شود . علت آن بیشتر دور بودن دانخوری از منابع حرارتی یا بالا بودن دانخوریها از سطح زمین است که در این صورت جوجه به بستر خود نوک زده و ضمن آن ناخن سایر جوجه ها نیز نوک زده می شود .

بنابر این بهتر است در دو سه روز اول کف بستر را با کاغذ پوشاند تا از خوردن آن جلوگیری شود و سپس کاغذ ها را برداشت و همچنین غذا را در دانخوری های بشقابی مخصوص جوجه در زیر منبع حرارتی قرار داد .





3- خوردن پر



این حالت در گله هایی دیده میشود که که کمبود عناصر غذایی دارند . انگلهای خارجی نیز سبب بروز چنین حالتی می شوند . اگر اندازه پرها بزرگ باشد باعث خفگی حیوان می شود .



4- نوک زدن سر



این حالت معمولا״ پس از زخم شدن تاج و غبغب در اثر یخ زدن یا پس از جنگیدن شروع می گردد و با دیدن یک لکه خون بر روی سر مرغ همنوع خواری تحریک می شود .



پیشگیری و درمان کانی بالیسم:



1) مقدار پروتئین خوراک ٬ بخصوص پروتئین حیوانی یک تا دو درصد اضافه شود .

2) سلولز خوراک را به وسیله سبوس و جو زیاد نمایید . (سبوس تا٪10 وجو تا ٪20 )

3) هوای پاک و ملایم برای مرغها

4) اگر بستر زیاد خشک یا زیاد تر نباشد ٬ روزانه مقداری گندم یا جو در بستر ریخته شود که مرغها مشغول جمع آوری آن شوند .

5) آشیانه بقدری تاریک بشد تا کارگر فقط بتواند جلوی پای خود را ببیند و این در صورتی است که تاریک نمودن مانع تهویه صحیح نباشد .

6) اکر در خوراک کمترین اثار کپک زدگی دیده شود آن را عوض کنید .

7) تعداد مرغهای تخمگذار بیش از پنج قطع در متر مربع نباشد .

8) نمک نیز به مقدار دو درصد برای مدت پنج روز توصیه می شود .

9) مرغهای تخمگذار اگر روی زمین نگهداری می شوند باید چند هفته قبل از شروع تخمگذرای لانه تخمگذاری در محل های نسبتا״ تاریک برقرار باشد .

10)لوازم مرغدری باید متناسب با تعداد مرغها باشد .

11)نوک مرغها باید طبق اصول معینی چیده شود .

12)تراکم مرغها در آشیانه کم شود .

13)انگلهای خارجی اگر هست از بین برده شود .

14)در اختیار گذاشتن غذا و آب بحد کافی .

15)کنترل شدت نور و به طور کلی رعایت کلیه اصول پرورش و نگهداری ٬ برای کنترل باید پنجره را با رنگ قرمز پوشانده و یا از لامپهای قرمز در داخل سالن استفاده نمود . بدین وسیله مرغ تمام محیط را به رنگ قرمز می بیند و تشخیص لکه خون برایش مشکل می شود . جدا کردن مرغهای زخمی از گله عامل مهمی در جلوگیری از توسعه این بیماری است . اضافه کردن مکمل های ویتامین و مواد معدنی به جیره نیز موثر می باشد .















نوشته شده توسط : قاسم خلیل پور کارشناس علوم دامی