علم و دامپروری

تخصصی دام- دامپزشکی ،طیور و آبزیان و بیماریها ( لطفاْ در رابطه با این وبلاگ با نظراتتون ما رو در نشر علم همراهی کنید.)

علم و دامپروری

تخصصی دام- دامپزشکی ،طیور و آبزیان و بیماریها ( لطفاْ در رابطه با این وبلاگ با نظراتتون ما رو در نشر علم همراهی کنید.)

آیاترقیق اوره روش مناسب ، برای تخمین ترکیبات بدن است؟

جمال فیاضی1، مجید صباغ زاده2 و جمال مؤمنی 1

1- عضو هیات علمی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین. 2- دانشجوی کارشناسی ارشد بخش علوم دامی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین.

چکیده

این پژوهش به منظور تخمین ترکیبات بدن بوسیله روش ترقیق اوره صورت گرفت، که در آن از32 راس بره دنبه‌دار استفاده گردید. سعی شد تا حد امکان، یکنواختی از تمام جهات بخصوص از نظر سن و وزن رعایت شود. برای تعیین ترکیبات بدن بره‌ها، تزریق اوره و خونگیری در پایان دوره پروار و قبل از کشتار دامها (برای تجزیه لاشه) انجام گرفت. پس از آن نمونه‌های پلاسمای خون از نظر میزان اوره مورد آنالیز قرار گرفته و به کمک فرمول‌های مربوطه، در صد فضای انتشار اوره محاسبه شد و همبستگی آن صفات حاصل از تجزیه لاشه بدست آورده شد. نتایج حاصل نتوانست معیار خوبی برای برآورد صفات لاشه ومیزان پروتئین، چربی و آب لاشه باشد. همبستگی‌های محاسبه شده و معادلات تابعیت بین ترقیق اوره و این صفات، پایین و از ضرایب تعیین(R2) کوچکی بر‌خوردار بودند. نتایج بدست آمده از این پژوهش با نتایج بارتل و همکاران(1988)، شیران‌چهارسوقی(1374) و داورنیا(1375) مطابقت دارد. با توجه به نتایج این پژوهش و دیگر پژوهش‌ها بنظر می‌رسد که روش ترقیق اوره، روش مطمئنی جهت تخمین ترکیبات بدن بره‌های پرواری دنبه‌دار نباشد.

کلمات کلیدی: اوره، فضای انتشار اوره، ترکیبات بدنی، بره نر پرواری.                                                                                      

 

مقدمه

ترکیبات بدن بخصوص ذخایر انرژی آن منعکس کننده وضعیت انرژی مصرفی و اثر آن روی عملکرد تولید و تولید مثل است. تخمین ترکیبات بدن، اطلاعات ارزشمندی در مورد مرحله رشد و نمو، و وضعیت تغذیه ای دام می دهد که تنها با اندازه گیری وزن دام یا تولیداتش دستیابی به آنها میسر نمی باشد. روش های گوناگونی برای اندازه‌گیری ترکیبات بدن وجود دارد که از آن جمله می‌توان به روش کشتاری، روش ارزیابی چشمی، تغیین چگالی یا دانسیته بدن، استفاده از امواج مافوق صوت برای تعیین ضخامت چربی، استفاده از پتاسیم رادیو اکتیو برای محاسبه پروتئین و تکنیک رقیق سازی برای تخمین مقدار آب بدن اشاره کرد. تکنیک رقیق سازی یک روش سریع و ارزان است که مزایای آن، زمان کوتاه برای پخش شدن در آب بدن ورسیدن به تعادل در آن، راحتی کاربرد و وجود روش اندازه گیری نسبتا ساده می‌باشد.

 تا کنون محققین زیادی از روش ترقیق اوره برای تخمین ترکیبات بدن استفاده نموده‌ا‌ند. بارتل و همکاران(1988) آزمایشی را جهت ارزیابی ترقیق اوره به عنوان برآورد کننده ترکیب بدن بره ها (آمیخته‌ای از دو نژادسافولک و رامبویلت)به انجام رساندند. نتایج این آزمایش نشان داد که سهم تغییرات در ترکیب بدن بره‌ها که بوسیله فضای انتشار اوره محاسبه شده، رضایت بخش نمی‌باشد. رول و همکاران(1986) اعتبار معادلات منتشر شده و مقایسه آن را با ترکیبات بدن گوساله‌های نر اخته گوشتی را مورد بررسی قرار داده و نتیجه گرفتند که تخمین فضای انتشار اوره ممکن است بین جمعیت های مختلف گوساله های نراخته تفاوت داشته باشد. محرری (1373) برای تخمین ترکیبات بدن گوساله های نر هلشتاین، از این روش استفاده کرد. نتایج تحقیق اونشان داد که ترقیق اوره، روش مناسبی برای برآورد ترکیبات بدن گوساله‌ها است. جعفری (1375) نیز نتایج رضایت بخشی از روش ترقیق اوره برای برآورد ترکیبات بدن گوساله‌های نر هلشتاین بدست آورد. شیران چهارسوقی (1374)روش ترقیق اوره را برای تخمین ترکیبات بدن بره‌های نر پرواری لری و بختیاری بکارگرفت. نتایج آن پژوهش نشان داد که میزان همبستگی بین درصد انتشار اوره و ترکیبات لاشه بسیار پایین است.

 

مواد و روش‌ها

 در این پژوهش از 32 راس بره نر دنبه‌دار (ورامینی)که مورد پروار قرار گرفته بودند استفاده گردید.در انتخاب سعی شدتا حد امکان، یکنواختی از تمام جهات بخصوص از نظر سن و وزن رعایت شود. تزریق اوره در پایان دوره پروار صورت گرفت.بره‌ها پس از اعمال 14 تا 16 ساعت محرومیت از آب و خوراک توزین شدند و میزان اوره تزریقی برای هر بره به نسبت 130 میلی‌گرم اوره به ازای هر کیلوگرم وزن زنده محاسبه می‌گردید. جهت تزریق اوره، محلول20 درصداوره، بوسیله سرم فیزیولوژیکی تهیه شد و به مقدار65/0 میلی‌لیتر به ازاء هر کیلوگرم وزن زنده دام، بوسیله سرنگ 50 میلی‌لیتری از طریق ورید وداج به دام تزریق شد. خونگیری یکبار قبل از تزریق اوره ویکبار بعد از تزریق اوره(12-9 دقیقه بعد) بوسیله لوله‌های خلاء حاوی ماده ضد انعقاد انجام شد. بعد از جدا سازی پلاسما بوسیله دستگاه سانترفیوژ، میزان اوره پلاسما با استفاده از دستگاه اتوآنالیزر تعیین گردید. سپس به کمک فرمول‌های مربوطه، در‌صد فضای انتشار اوره محاسبه شد. از طرف دیگر برای یافتن مقدار واقعی ترکیبات لاشه، پس از کشتار بره‌ها، تجزیه لاشه با دقت صورت پذیرفت. همبستگی بین صفات و ضرایب رگرسیون بکمک نرم‌افزار آماری SAS محاسبه کردید.

نتایج و بحث

 نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که میانگین اوره تزریق شده برابر 09/4491 میلی‌گرم ومیانگین تغییرات ازت اوره پلاسما قبل و 9تا12 دقیقه بعد از تزریق محلول اوره، 55/33 میلی‌گرم در 100 میلی‌لیتر می‌باشد. میانگین درصد فضای انتشار اوره نسبت به وزن زنده بدن برای تمام بره‌ها بطور متوسط 88/49 درصد گردید. در تحقیق حاضر، نتایج حاصل از آزمایش نتوانست معیار خوبی برای برآورد صفات لاشه و میزان پروتئین، چربی و آب لاشه باشد. همبستگی‌های محاسبه شده و معادلات تابعیت بین ترقیق اوره و این صفات، پایین و از ضرایب تعیین ((R2 کوچکی برخوردار بودند. بدین جهت از گزارش این ضرایب همبستگی و معادلات تابعیت مربوطه خودداری شد. نتایج بدست آمده از این پژوهش در مورد ترقیق اوره، با نتایج بارتل و همکاران(1988)، شیران چهارسوقی(1374) و داورنیا (1375) مطابقت دارد. این محققین نتایج رضایت بخشی را جهت تعیین ترکیبات بدن با روش ترقیق اوره بدست نیاوردند. با توجه به نتایج حاصله از این پژوهش‌ و آزمایش شیران چهارسوقی(با استفاده از بره‌های نر پرواری لری بختیاری) و آزمایش داورنیا (با استفاده از بره‌های نر ورامینی)، بنظر می‌رسد که روش ترقیق اوره، روش مطمئن و کاربردی جهت تخمین ترکیبات بدن بره‌های پرواری دنبه‌دار نباشد.

منابع

       1.        جعفری،م.ع.1375. اثرات تعادل کاتیون-آنیون جیره بر توان پرواری و خصوصیات لاشه و استخوان گوساله‌های نر هلشتاین. پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه علوم‌دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران.

       2.        داورنیا، م. ص. 1375. بررسی اثر سطوح مختلف پروتئین جیره غذایی روی میزان رشد و خصوصیات لاشه بره‌های ورامینی. پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه علوم‌دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران.

       3.        شیران چهارسوقی، ا. 1374. بررسی اثر نسبت‌های مختلف انرژی به پروتئین جیره غذایی روی درصد چربی قابل تفکیک بره نر پرواری لری و بختیاری. پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران.

       4.        محرری،ع. 1373. بررسی اثر کاه گندم غنی شده با اوره و ملاس بر روی قابلیت مصرف، قابلیت هضم و توان تولیدی گوساله‌ها.پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه علوم‌دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.

 

          5.            Bartle, S. J. , J. R. Males, and R. L. Preston. 1983. Evaluation of urea dilution as an estimator of body composition in mature cows. J. Anim. Sci. 56: 410.                                                  

          6.            Bartle, S. J., O. A. Turgeon, R. L. Preston, and D. R. Brink. 1988. Procedural and mathematical considerations in urea dilution estimation of body composition in lambs. J. Anim. Sci.  66: 1920.

          7.            Rule,D.C.,R.N. Arnold, E.J. Hentges, and D.C. Beitz.1986. Evaluation of urea dilution as a technique for estimating body composition of beef steers in vivo: validation of published equations and comparision with chemical composition. J.Anim.Sci. 63:1935

 

          8.            Wells, R. S. ,R. L. Preston. 1998. Effects of repeated urea dilution  measurement on feedlot performance and consistency of estimated body composition in steers of different breed types. J. Anim. Sci. 76: 2799-2804

 

Abstract                                                                                

The efficacy of the urea dilution technique for estimating empty body composition of 32 Varamini lamb was evaluated in this experiment. At the last part of the experiment, blood samples were collected via jugular vein before and after urea infusion for plasma urea analysis. The blood was centrifuged for the subsequent determination of plasma urea concentration. All lambs were slaughtered to obtain the relationship of carcass composition with urea dilution space.

 The obtained data of this experiment indicated that the relationship between urea space and carcass composition had small and negligible coefficient of multiple determination (R2).  Similar result was reported by Bartel(1988), Shiran-Charsoghi(1995) and Davarnia(1996). Therefore urea dilution technique is not a precise method for estimation of fat-tail Varamini lambs carcass composition and other methods may be seeked, in future investigations.

 

مهندس قاسم خلیل پور یکشنبه 20 آبان‌ماه سال 1386 ساعت 05:25 ق.ظ
0 نظر

تعیین قابلیت هضم ایلئومی ظاهری پروتئین خام و اسید های آمینه

تعیین قابلیت هضم ایلئومی ظاهری پروتئین خام و اسید های آمینه  پودر گوشت و استخوان در
 جوجه های گوشتی

حسین جانمحمدی، حسن نصیری مقدم، جواد پوررضا  ، محسن دانش مسگران و ابوالقاسم گلیان

1-دانشگاه تبریز  دانشکده کشاورزی گروه  علوم دامی 2- دانشگاه  فردوسی  مشهد  دانشکده کشاورزی گروه علوم دامی،
3- دانشگاه  صنعتی  اصفهان  دانشکده کشاورزی گروه علوم دامی4- دانشگاه مانیتوبا  کانادا  دانشکده کشاورزی گروه علوم دامی

 

چکیده

قابلیت هضم ایلئومی ظاهری پروتئین خام و اسید های آمینه شش نمونه پودر گوشت و استخوان با استفاده از 84  قطعه جوجه خروس گوشتی و با تغذیه شش جیره غذائی نیمه خالص بر پایه نشاسته ذرت و حاوی هر یک از شش نمونه پودر گوشت واستخوان بعنوان تنها منبع پروتئین و یک جیره غذائی پایة ذرت- سویا ، در سن 38 روزگی و  در قالب طرح کاملاٌ تصادفی  با چهار تکرار مورد مطالعه قرار گرفت. از اکسید کروم در جیره پایه و جیره های آزمایشی به عنوان معرف غیر قابل هضم  استفاده گردید. قابلیت هضم ایلئومی ظاهری پروتئین خام در بین نمونه های پودر گوشت واستخوان تفاوت معنی داری (05/0P<) نشان داده و میانگین و دامنه تغییرات آن معادل 9/79 و 1/86-5/72 درصد بود. به استثناء لیزین، هیستیدین، ایزولوسین، لوسین، والین، متیونین و اسید گلوتامیک، قابلیت هضم سایر اسیدهای آمینه ضروری و غیرضروری تفاوت معنی داری نشان داد (05/0P<).آرژنین با میانگین 1/88 و متیونین با 5/47 درصد به ترتیب بالاترین و پائینترین قابلیت هضم ظاهری را در بین اسید های آمینه داشتند. میانگین( و دامنه تغییرات) قابلیت هضم ایلئومی ظاهری لیزین، اسید های آمینه گوگرد دار و ترئونین به ترتیب برابر 3/69 (6/73–8/65)، 8/54 (4/59–3/45) و71 (4/84–6/56) درصد بود. از نتایج این آزمایش چنین استنباط می شود که پودر گوشت و استخوان مورد مطالعه گرچه ذارای ارقام بالاتری از قابلیت هضم ظاهری ایلئومی پروتئین خام و  اسید های آمینه (9/79 و5/67 درصد) می باشد ولی از سطح پروتئین خام و اسید های آمینه قابل هضم آن کمتری برخوردار است.

واژگان کلیدی: پودر گوشت واستخوان، قابلیت هضم ایلئومی، اسید های آمینه، جوجه های گوشتی

 

مقدمه

متابولیسم نیتروژن در سکوم و سایر بخشهای انتهائی دستگاه گوارش طیور شامل تجزیه ترکیبات نیتروژن دار( از منشاء غذائی و غیر غذائی) و سنتز پروتئین میکروبی است. مقدار اسید های آمینه موجود در فضولات نسبت به محتویات ایلئومی تحت تاثیر تعادل این دو فعالیت متابولیکی می باشد. در صورتیکه فعالیتهای تجزیه ای غالب باشد،دفع اسید های آمینه در فضولات کاهش و بر عکس به هنگامی که فعالیت سنتزی میکروبها غالب است تولید پروتئین میکروبی افزایش یافته و منجر به دفع بیشتر اسید های آمینه خواهد شد. نتیجه این دو فعالیت معکوس، تعیین قابلیت هضم پروتئین و اسید های آمینه را از طریق تجزیه فضولات تحت تاثیر قرار داده و منجر به تخمین های بالا و پائین از قابلیت هضم اسید های آمینه می شود (8). تعیین قابلیت هضم  پروتئین و اسیدهای آمینه مواد غذائی در سطح ایلئوم روشی برای کنترل اثرات میکروارگانیسم های انتهای دستگاه گوارش بر ارقام قابلیت هضم اسید های آمینه است که توسط پاین  و همکاران(7) پیشنهاد شده است. والیس و بالنو (10) و کدیم و همکاران (3)  با تجزیه محتویات ایلئوم و فضولات جوجه ها، قابلیت هضم اسید های آمینه مواد غذائی متداول درتغذیه طیور را مورد مقایسه قرارداده و دریافتند که اندازه گیری قابلیت هضم اسید های آمینه  در سطح ایلئوم در مقایسه با کل دستگاه گوارش از اعتبار بیشتری برخور دار بوده و معیار دقیقتری از قابلیت استفاده اسید های آمینه می باشد. نظر به اینکه ضرایب قابلیت هضم پرتئین خام و اسید های آمینه نمونه های پودر گوشت و استخوان تولیدی در کشور مورد بررسی قرار نگرفنه است  لذا هدف از تحقیق حاضر؛ تعیین قابلیت هضم ایلئومی ظاهری پروتئین خام و اسید های آمینه شش نمونه پودر گوشت واستخوان با استفاده از جیره پایة ذرت - سویا در جوجه های گوشتی در سن 6 هفتگی بود .

مواد و روشها

مخلوط50 به 50 ( وزنی به وزنی)  شش جیره غذائی نیمه خالص( بر پایه نشاسته ذرت و حاوی شش نمونه پودر گوشت واستخوان به عنوان تنها منبع پروتئین) و جیرة پایه ذرت - سویا به 84 قطعه جوجه خروس سویه آربورآکرز که  در گروه های سه تائی، بطور تصادفی به 28 واحد آزمایشی متشکل از قفسهای با کف توری سیمی توزیع شده بودند، در سن 34 تا 38 روزگی بطور آزاد تغذیه شدند. از اکسید کروم (CHROMIUM OXIDE 99% ,KESCO, CHINA) در جیره های غذائی به عنوان معرف غیرقابل هضم استفاده گردید. در پایان روز چهارم جوجه ها با تزریق 3/0میلی لیتر کتامین به ورید بالی بیهوش و کشته شده و محتویات ایلئومی مطابق روش کدیم و همکاران (3) جمع آوری تا زمان تجزیه شیمیائی در دمای 20- درجه سانتیگراد در فریزر نگهداری شد. ماده خشک مطابق توصیهAOAC (1)  و پروتئین خام به روش کلدال تو سط دستگاه 2300 Kjeltec Analysis Foss Tecator، درنمونه های پودرگوشت واستخوان و محتویات ایلئومی اندازه گیری شد.کروم به روش جذب اتمی و اسیدهای آمینه به روش کروماتوگرافی تبادل یونی توسط دستگاه تعیین کننده اسید آمینه و پس از هیدرولیز نمونه ها  تحت  شرایط خلاء در اسید کلریدریک 6 نرمال به مدت 110 درجه سانتیگراد، در آزمایشگاه تغذیه دام دانشگاه مانیتوبای کانادا انجام شد. اسید های آمینه متیونین و سیستئین بطور جداکانه پس از اکسیداسیون نمونه ها با اسید پرفرمیک فنلی تجزیه شدند. قابلیت هضم پروتئین و اسید های آمینه در هر یک ازنمونه های پودر گوشت واستخوان با استفاده از روش اختلاف و فرمول پیشنهادی فن و سائر (2) برآورد شد. تجزیه و تحلیل آماری داده های بدست آمده جهت مطالعه اثرات نمونه های پودر گوشت واستخوان در قالب طرح تجزیه واریانس یک طرفه، با استفاده از رویه GLM نرم افزار SAS ( 9 ) و مقایسه میانگین ها نیز با استفاده از آزمون دانکن انجام شد.

نتایج و بحث

 قابلیت هضم ایلئومی ظاهری پروتئین خام در بین نمونه های پودر گوشت واستخوان تفاوت معنی داری (05/0P<) نشان داد(جدول 1). میانگین قابلیت هضم ظاهری پروتئین خام(جدول 1) برا بر 9/79 درصد بوده و در دامنه 5/72 تا 1/86 درصد متغیر بود. ارقام قابلیت هضم پروتئین خام درنمونه های پودر گوشت و استخوان در دامنه ضرایب قابلیت هضم گزارش شده توسط لسون و سامرز(5) برای منابع پروتئین حیوانی شامل پودر خون، پودر ماهی، و پودر گوشت بود.

به استثناء لیزین، هیستیدین، ایزولوسین، لوسین، والین و متیونین قابلیت هضم ایلئومی ظاهری سایر اسید های آمینه ضروری و مجموع اسید های آمینه ضروری تفاوت معنی داری (05/0 P< ) دربین نمونه های پودر گوشت واستخوان نشان داد (جدول 1). اسید های آمینه آرژنین و متیونین با میانگین 1/88 و 4/47 درصد به ترتیب بیشترین و کمترین ضریب قابلیت هضم ظاهری را داشت. قابلیت هضم لیزین از اغلب مقادیر گزارش شده توسط سایر محققین(4، 3)  بیشتر بود. بطور کلی قابلیت هضم اسید های آمینه بازی شامل آرژنین، لیزین و هیستیدین، بالا و بیشتر از 60 درصد تعیین شد. آهنگ تغییرات قابلیت هضم اسید های آمینه بازی از تراکم آنها (داده ها ارائه نشده است) در نمونه های پودر گوشت و استحوان تبعیت کردند.  قابلیت هضم ترئونین در پودر گوشت واستخوان مورد مطالعه، از سطح بالائی برخوردار بوده و در مقایسه با نتایج سایرین(4، 3)   بیشتر و برعکس قابلیت هضم متیونین، بطور قابل ملاحظه ای کمتر بود. قابلیت هضم سیستئین درمقایسه با تنها گزارش اخیر موجود(4) نسبتاًً بیشتر بود. به هر حال قابلیت هضم پائین اسید های آمینه گوگردار نشان دهنده تخریب احتمالی آنها در حین فرآیند پودر گوشت واستخوان می باشد. اوپسوت و همکاران(6) نشان دادند که تخریب حرارتی پروتئین در پودر ماهی موجب افزایش پیوند های دی سولفیدی شده و از طریق افزایش سرعت عبور پروتئین در دستگاه گوارش، قابلیت هضم آن را کاهش می دهد. همچنین نشان داده شده است که اسید های آمینه گوگرد دار و بویژه سیستئین بیشتر تحت تاثیر دما و فشار مورد استفاده در فرآیند تولید پودر گوشت واستخوان می باشد.(11).

جدول 1-  درصد ضرایب قابلیت هضم ظاهری ایلئومی پروتئین خام و اسید های آمینه در هریک از شش نمونه پودر گوشت واستخوان  (ارقام بر حسب وزن تر)

       

پودر گوشت و استخوان

خطای استاندارد

1

2

3

4

5

6

پروتئین خام

5/80 ab

1/86 a

3/79 ab

4/73 b

6/85 a

5/72 b

23/0

گلایسین

2/67 b

2/76 ab

2/72 b

4/77 ab

7/83 a

9/65 b

26/0

آرژنین

5/83 b

4/88 ab

4/90 a

4/88 ab

1/89 a

2/89 a

11/0

لیزین

9/69 a

4/70 a

9/67 a

2/67 a

6/73 a

8/65 a

26/0

هیستیدین

5/60 a

5/60 a

65 a

5/60 a

1/68 a

6/58 a

30/0

ایزولوسین

3/58 a

1/60 a

3/70 a

5/64 a

6/73 a

62 a

41/0

لوسین

3/72 a

7/67 a

1/74 a

65 a

6/77 a

9/67 a

32/0

والین

4/64 a

6/60 a

2/69 a

6/66 a

2/77 a

7/64 a

40/0

متیونین

3/49 a

4/34 a

7/51 a

6/46 a

2/57 a

1/45 a

80/0

سیستئین

8/69 a

8/63 ab

1/57 ab

8/63 ab

9/65 a

1/50 b

34/0

فنیل آلانین

4/70 b

2/72 b

2/75 ab

6/76 ab

3/84 a

77 ab

26/0

تر ئونین

6/56c

8/72 abc

1/75 ab

6/67 bc

4/84 a

6/68 abc

36/0

مجموع اسید های آمینه ضروری

6/62 b

5/65 ab

5/69 ab

4/66 ab

5/77 a

3/63 ab

32/0

a-c میانگین های با حروف غیر مشابه در هر ردیف تفاوت معنی داری دارند(05/0P<0)

نتیجه گیری

بطور کلی نتایج این آزمایش نشان داد گرچه ضرایب قابلیت هضم ایلئومی ظاهری پروتئین خام و اسید های آمینه ضروری  پودر گوشت و استخوان مورد مطالعه در مقایسه با اغلب گزارشات موجود بالا تر می باشد ولی بدلیل تراکم پائین پروتئین خام و اسید های آمینه ضروری (داده ها ارائه نشده است) آن، مقادیر پروتئین خام و اسید های آمینه قابل هضم بطور نسبتا قابل ملاحظه ای پائین می باشد.

منابع

1.       Association of official Analytical Chemists. 1990. Official Methods of Analysis.15th ed. Association of Official Analytical Chemists, Washington, DC

2.       Fan, M. Z.,W. C. Saure. 1995. Determination of apparent ileal amino acid digestibility in barley and canola meal for pig with the direct, difference, and regression methods. J. Anim. Sci. 72: 2364-2374.

3.       Kadim, I. T., P. J. Moughan, and V. Ravindran. 2002. Ileal amino acid digestibility assay for the growing meat chicken-comparision of ileal and excreta amino acid digestibility in chicken. Br. Poult. Sci. 44:588-597

4.       Karakas, P., H. A. J. Versteegh, Y. V. D. Honing, J. Kogut, and A. W. Jongboloed 2001. Nutritive value of the meat and bone meal from cattle or pig in broiler diets. Poult. Sci. 80:1180-1189

5.       Lesson, S., and J. Summers. 2001. Scott’s Nutrition of the chicken. 4th  ed. University books, P. O. Box 1326, Guelph, Ontario, Canada, N1H 6N8.

6.       Opstvedt, J., R. Miler, R. W. Hardy, and J. Spinelli. 1984. Heat induced change in sulfaydyl groups and disulfide bonds in fish protein and their  effect on protein and amino acid digestibility in rainbow trout. J.Agric.Food.Chem. 32:929-935.

7.       Payne, W., G.F. Combs, R. R. Kifer, and D. G. Snider. 1968. Investigation of protein quality- ileal recovery of amino acids.In: Ravindran, V., and W. L. Bryden. 1999. Amino acid availability in poultry-in vitro and in vivo measurements. Aust. J. Agric. Res. 50:889-908.

8.       Ravindran, V., and W. L. Bryden, 1999..  Amino acid availability in poultry- in vitro and in vivo measurements. Aust. J. Agric. Res. 50:889-908

9.       SAS Institute. 2002. SAS® User’s Guide: Statistics. Version 9 Edition. SAS Institute Inc., Cary, NC.

10.    Wallis, I. R., and D. Balnave. 1984. A comparison of amino acid digestibility bioassay for broilers. Br. Poult. Sci. 15:389-400.

11.    Wang, X., and C. M. Parson. 1998a. Effect of raw material source, processing system, and processing temperatures on amino acid digestibility of meat and bone meal. Poult. Sci. 77:834-841.

 

 

Determination of crude protein and amino acids apparent ileal digestibility of meat and bone meal in broiler chicken

Abstract

Apparent ileal digestibility(AID) of crude protein(CP) and amino acids(AA) in six meat and bone meal samples was studied at 38 days of age  in a completely randomized design with four replicates and six  corn starch based  semipurified diets and a corn-soy bean meal basal diet to 84 male broiler chicks .Cr2o3 was used as indigestible markers in diets. AID of  CP  showed significant differencest(P<0.05) among meat and bone meal (MBM) samples. Mean value for AID of CP were 79.9  and varied from 72.5 to 86.1 percent. AID of indispensable AA ( except for Lys, His, Ile, Leu, Val and Met), and Sum of indispensable AA were significantly different among MBM samples(P<0.05). Arg and Met showed the highest and lowest AID value among indispensable AA(88.1 and 47.5 percent, respectively). Average of AID for Lys, Sulfor amino acids and Thr were 69.3, 54.8 and 71 percent, respectively. The results of this experiment showed that AID of CP and AA(79.9 and 67.5 %)  were relatively high in the studied meat and bone meal but the digestible CP and AA content were low.

 

Key Words: Meat and Bone Meal, Ileal Digestibility, Amino Acids, Broilers

 

 

مهندس قاسم خلیل پور جمعه 18 آبان‌ماه سال 1386 ساعت 06:16 ق.ظ
0 نظر

دستگاه رقم بند اتوماتیک اصلاح شده،به منظور رقم بندی ماهی قزل آلا

بررسی امکان ساخت دستگاه رقم بند اتوماتیک اصلاح شده، به منظور رقم بندی ماهی قزل آلا

حامد منوچهری1 رضا اکرمی2

1- هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل 2-هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزاد شهر

 

چکیده

در این تحقیق، با هدف کاربرد فنآوری جدید، یک رقم بند اتوماتیک متناسب با نیاز کارگاه های بزرگ پرورش ماهی قزل آلا در کشورمان طراحی وساخته شد. در طراحی اولیه، مشخص شد برای کارآیی مناسب دستگاه در رقم بندی همزمان به سه سایز، نیاز به حرکت دو نوارنقاله که به صورت زاویه دار در جهت افقی و عمودی نسبت به هم قرار گرفته اند میباشد. بر این اساس دو نوار نقاله طراحی و ساخته و سپس روی یک اسکلت از جنس استیل قرار داده شد. این دو نوار نقاله از هر دو طرف قابلیت حرکت به روی چارچوب استیل برای تنظیم فاصله بین آنها را دارا بودند. نیروی محرکه نوار نقاله ها از طریق دو موتور VDC110 تامین شدند. یک شبکه آبرسان در مسیر حرکت ماهی درون دستگاه طراحی و ساخته شد. نتایج آزمایش دستگاه نشان دادند که ماهیان 8-300 گرم را میتوان با این دستگاه رقم بندی نمود. کارآیی این دستگاه با دستگاه اتوماتیک خارجی با نوارنقاله ثابت و همچنین با دستگاه سورتر دستی مقایسه شد.مشخص شد برای افزایش دقت و سرعت میتوان نوار نقاله ها را در جای خود ثابت کرد و تعداد آنها را  افزایش داد. زمان صرفه جویی شده در رقم بندی اتوماتیک 7-5 برابر کمتر از رقم بندی دستی بود. تنش و جراحات وارده در رقم بندی اتوماتیک به دلیل حرکت ماهی درون آب    بسیار کمتر از رقم بندی دستی بود. از محاسن این دستگاه که انواع خارجی فاقد آن بودند، توان رقم بندی بچه ماهی زیر 10 گرم بود.ساخت این دستگاه 1 سال به طول انجامید و به شماره 33730 در اداره ثبت اختراعات کشور به ثبت رسید.

 

مقدمه

برخی ماهیان هم جنس خوارندو بایستی برای جلوگیری از خورده شدن ماهی کوچکتر توسط ماهی بزرگتر، هنگام کمبود مواد غذایی، رقم بندی شوند(عمادی و همکاران،1374).ماهیانی که نیاز به عملیات رقم بندی به دلیل همجنس خواری دارند عبارتند از:سی باس یا باراموندیLates calcarifer  ، طی مراحل انتهای لاروی و جوانایل شدیدا هم جنس خواری دارند (منوچهری، 1383).ماهی سوکلا Rachycentrodon canadum (Cobia)  ، نیز بایستی در فاز اول نرسری تا فاز پرواری حدود 10 مرتبه رقم بندی بایستی انجام شود( اکرمی، 1383).رقم بندی، در پرورش آزاد ماهیان بسیار معمول است.  حداقل یک مرتبه در سال، زمانی که استخر خالی در مزرعه داشته باشیم،  بایستی رقم بندی انجام شودHuet,1997)).ماهی آزاد و قزل آلا با تراکم بالا درون استخرها پروش داده میشوند، بنا براین ماهیهای هر گروه ممکن است از مولدین مختلف بوجود آمده باشند. این عامل به همراه عوامل دیگر نظیر  اینکه بچه ماهیهای حاصله از مولدین مختلف دارای اندازه های متفاوت بوده مسلما ماهیان بزرگتر، بیشتر و بهتر در گرفتن غذا رقابت مینمایند، که باعث ایجاد ماهیهایی با اندازه های مختلف میگردد، اگر چه سن آنها مشابه باشد(لیت ریتز،؟). دستگاه های رقم بند در دو مدل دستی و اتوماتیک ساخته میشوند. مواردی بایستی در ساخت این دستگاه ها رعایت شوند تا بدینوسیله دقت و سرعت و کارآیی آنها افزایش یابد. تنها تعدادی شرکت محدود در سطح دنیا، وجود دارند که در زمینه ساخت نوع اتوماتیک آن فعالند. در این پژوهش، دستگاه رقم بند اتوماتیک جهت رقم بندی ماهی قزل آلا برای نخستین بار در کشورمان ساخته شد. این دستگاه بدون کپی برداری از نوع مشابه خارجی ساخته شد و سعی شد تا مشکلاتی که در انواع خارجی به چشم میخورد، در این دستگاه اصلاح شود.

 مواد و روشها

پس از جمع آوری اطلاعات، بازدیدی از تنها دستگاه رقم بند خارجی موجود در کشورمان، واقع در کارگاه شهید مطهری یاسوج  انجام شد. دستگاه به علت نقص فنی، کارآیی نداشت.  برای ساخت نیاز به طرحی بود که بر اساس آن فاصله دو قسمتی که ماهیان از بین آنها عبور میکردند قابل تنظیم باشد تا براین مبنا بتوان ماهی ها را به سایز های مختلف در یک زمان رقم بندی نمود( Huet,1997). بر این اساس در طراحی مذکور  دو نوار نقاله در نظر گرفته شد. فاصله بین دو نوار نقاله طوری در نظر گرفته شد که از ابتدا تا انتها  این فاصله بیشتر میشد. اسکلت و بدنه دستگاه، از استیل سبک در نظر گرفته شد تا علاوه بر تامین اسکلت پر قدرت، از زنگ زدگی و پوسیدگی آن جلوگیری گردد. دیگر قطعات آن از جنس پلاستیک، پلی اتیلن و آلومینیوم در نظر گرفته شد.همچنین یک سینی (ورودی دستگاه) از جنس استیل 3 که دارای یک فریم استیل می باشد(شکل  1و4 )، جهت تخلیه اولیه ماهی برای شروع رقم بندی طراحی شد.ابعاد سینی طوری در نظر گرفته شد تا بتوان آنرا به راحتی به پمپ ماهی متصل نمود.این سینی بوسیله دو لولای استیل13 به فریم اصلی متصل است، که به سینی3 اجازه می دهد حول محور لولا ها 13 حرکت کرده و کاملا جمع شود تا دستگاه هنگام حمل و نقل جای کمتری اشغال کند.

شکل 1.سینی ورودی دستگاه

در کف دستگاه سه سینی استیل (شکل 2 )برای جمع آوری و هدایت ماهی ها به بیرون از دستگاه تعبیه شد. ماهیهای عبور کرده ازبین قسمت ابتدایی دو نوار نقاله(a,b 14 ماهی ها به درون این سینی 34 که آب درون آن در جریان است می ریزد و طریق مجرای 37 به بیرون می ریزد.سینی 35 برای سایز های بزرگتر و از طریق مجرای 38 به بیرون منتقل شده وسینی 36 برای سایزهای بزرگتر از سینی 35 و از طریق مجرای 39 به بیرون هدایت می کند.

 

شکل 2. سینی های جمع کننده ماهی و سه خروجی دستگاه

سه مجرای 37و 38 و39 قابل اتصال به لوله های بلند بوده به طوریکه ماهیهای رقم بندی شده را می توان بدینوسیله به طرف کانالهای پرورش ماهی هدایت کرد.اصلی ترین ومهمترین بخش این دستگاه، نوار نقاله های آن، می باشد که نقش اصلی در رقم بندی ماهی را به عهده دارند. جنس نوار نقاله از پلاستیک سخت در نظر گرفته شد، که در مقابل سایش، آفتاب، آب و ضربه مقاوم می باشد. در طراحی قالب نوار نقاله سعی گردید تمامی ملا حظات مربوط به ضخامت مناسب وعدم وجود نقاط زبر و خشن روی سطح آن، در نظر گرفته شود، چراکه این بخش از دستگاه بیشترین تماس را با بدن ماهی داشت. زاویه مناسب بین دو نوار نقاله اهمیت زیادی در دقت رقم بندی دارد.نیروی محرکه دستگاه، توسط دو گیربکس و دو موتور 110 ولت(AC)، برای افزایش ایمنی،تامین شد. انتقال نیرو از موتورهابه نوار نقاله ها از طریق دو محور  انجام می شود(شکل4). هر دو موتور، از طریق دو نگهدارنده که به صورت کشویی روی فریم می توانند بلغزندوکوپلینگ مربوطه با چرخ دنده ها در ارتباطند. با حرکت کشوئی دو نوار نقاله به راحتی به یکدیگر نزدیک و دور می شدند.موتورها و متعلقاتشان17و18 در سطحی بالاتر از محلی که آب در آن جریان دارد، تعبیه شده اند.فاصله بین دو نوار نقاله از طریق دو پیچ تنظیم ، کم وزیاد میشوند وبدینوسیله برای سایزهای مختلف ماهی قابل تنظیم است هر دو نوار نقاله دارای یک اسکلت از جنس استیل و صفحه های پلی اتیلنی a,b15 که از لبه های نوار نقاله محافظت می نمایندواز در آمدن نوارنقاله ها از جایگاه خود جلوگیری می نمایند.مسیر حرکت ماهیها جهت انجام عمل رقم بندی بدبن ترتیب است که ابتدا ماهیها به داخل سینی اصلی3 ریخته می شوند.این عمل بوسیله کارگر و یک سطل یا بوسیله پمپ ماهی قابل انجام است.جهت مقایسه کارآیی دستگاه حاضر با رقم بند دستی از آزمون t  (t-test) با استفاده از نرم افزار SPSS(Ver.10) استفاده گردید(فتوحی اردکانی، 1381).

نتایج

سرانجام دستگاه در مزرعه شرکت نگین دشت، واقع در سیاهکل آزمایش شد.بچه ماهیها با وزن متوسط 8 گرم توسط یک نفر کارگر به درون سینی دستگاه ریخته میشد. پس از نصب دستگاه به برق، با شروع حرکت نوار نقاله ها به موازات یکدیگر و به سمت انتهای دستگاه، ماهیانی که به درون مخزن ریخته میشدند، تک تک به روی نوار  افتاده و ابتدا ماهیان با ضخامت بدن کمتر(وزن پایینتر)، از میان قسمت ابتدایی نوار نقاله (کمترین فاصله بین دو نوار نقاله در این ناحیه میباشد) عبور کرده وبه درون سینی اول، افتاده و از اولین خروجی، خارج می شدند. ماهیان بزرگتر به دلیل بیشتر بودن ضخامت بدنشان(وزن بالاتر) قادر به عبور از میان قسمت ابتدایی نوار نقاله نبوده و روی نوار نقاله  و به طرف انتهای دستگاه حرکت کرده تا جاییکه فاصله بین دو نوار نقاله، به حدی می رسید که برابر یا بیشتر از عرض بدن ماهی بود.  ماهی ها از میان آن عبور کرده و پایین افتاده و از خروجی های بعدی خارج می شدند. به این ترتیب ماهیان با وزن پایین تر که عرض بدن کمتری داشتند، در ابتدای نوار نقاله به پایین افتاده و ماهیان با اوزان بالاتر و عرض بدن بیشتر در قسمتهای جلوئی نوار نقاله (که رفته رفته فاصله بین آنها بیشتر می شد) به پایین افتاده و از خروجی های بعدی خارج میشدند. ماهی هایی که از دستگاه خارج میشدند، وزن کشی شده که نتیجه آن در جدول 1 ثبت شده است.

جدول1. نتیجه آزمایش دستگاه با ماهی های میانگین وزنی 8 گرم

خروجی

وزن ماهی های خارج شده

شماره ا

7گرم و ماهی های زیر 7 گرم

شماره 2

8 گرم

شماره 3

5/8 گرم و ماهیهای بالای 5/8 گرم

 

نتیجه آزمایش دستگاه برای ماهیان با میانگین وزنی 250-300 گرم نیز مثبت بود. بعد از خروج ماهیها از خروجی ها توزین میشدند. ماهیان زیر 250 گرم از خروجی اول، ماهیان 250 گرم از خروجی دوم و ماهیان 300 گرم از سومین خروجی، خارج میشدند. که در مقایسه با نوع دستی اختلاف معنی داری مشاهده گردید (t‹0.05 ).

بحث

 اولین نوار نقاله ساخته شده دارای مشکلاتی از نظر استقامت بود که پس از ایجاد اصلاحات مختلف روی قالب و مواد پلاستیک ، نمونه بعدی نیز ساخته شد وآزمایش آن نیز با موفقیت انجام شد.برای شروع کار بهتر بود ابتدا ازگروه ماهیانی که بایستی رقم بندی شوند ماهی های ریز تر انتخاب و قطورترین قسمت بدن آنها اندازه گیری شده و این رقم به کولیس منتقل میشدند، سپس توسط کولیس اندازه بین دونوار نقاله در قسمت بالای دستگاه تنظیم میشد.در مرحله بعد ماهیانی از بزرگترین ماهیهای گروه مورد رقم بندی انتخاب و بزرگترین قطر خارجی بدن آنها اندازه گیری شوند و انتقال این اندازه به کولیس و تنظیم فاصله بین نوار نقاله در قسمت انتهایی دستگاه انجام شود. در این صورت راندمان دستگاه بالاتر خواهد رفت.(لیت ریتز،؟). سرعت رقم بندی مناسب بود به طوری که 6000 ماهی 8 گرمی در رقم بندی آزمایشی با تخلیه دستی ماهیان، ظرف مدت 40 دقیقه به سه سایز تقسیم میشدند. اگر سرعت موتور از این میزان( 2-3 دور در ثانیه) بیشتریا کمتر میشد، دقت رقم بندی کاهش پیدا میکرد. همچنین مشخص شد، برای افزایش سرعت رقم بندی میتوان، تعداد نوار نقاله ها را افزایش داد.یکی از مشکلات دستگاه این بود که برای تنظیم فاصله بین دو نوار نقاله میبایست از آچار استفاده میشد،که باعث کاهش دقت در تنظیم فاصله میشد. به همین دلیل در طراحی های بعدی نیاز به اهرم بندی دو نوار نقاله و تنظیم توسط یک پیچ بود. در مقایسه ای که بین رقم بندی اتوماتیک با این دستگاه و رقم بندی جعبه ای (رقم بندی دستی) انجام گرفت، مشخص شد، تعداد تلفات و استرس ناشی از فشار وارده به ماهیان در رقم بندی اتوماتیک قابل اغماض بود. درحالیکه در رقم بندی دستی، تلفات و جراحات جلدی زیادی در ماهیان بعد از رقم بندی مشهود بود. بیشترین جراحات در رقم بندی دستی مربوط به شکستگی سرپوش آبششی به دلیل گیر کردن سرپوش، بین دو لوله بود.  متوسط زمان ماندگاری ماهیان در دستگاه رقم بند اتوماتیک ،  5-7 برابر کمتر از ماندگاری آنها در شرایط مشابه درون دستگاه رقم بند دستی بود(t‹0.05). با توجه به وجود شبکه آبرسان درون دستگاه و خروج دائمی آب از نازل ها به درون سینی ورودی، روی نوارنقاله و سینی های خروجی، مسیر حرکت ماهی ها درون دستگاه، با لایه ای از آب پوشیده شده بود.  در مقایسه با رقم بندی دستی که برای خروج ماهیان از لابه لای  لوله ها نیاز به تکان دادن جعبه خارج از آب است، در رقم بندی اتوماتیک،فشار بسیار کمتری به ماهیان وارد میشد. در اولین آزمایش ناموزون بودن فشار آب درون سینی ها منجر به ایجاد مشکل درخروج ماهیها از دستگاه میشد. با اصلاح قطر سوراخ نازل ها این مشکل نیز برطرف شد. از محاسن این دستگاه قابلیت رقم بندی بچه ماهی زیر 10 گرم بود، در حالیکه انواع خارجی (مطابق با مشخصات داده شده از شرکت سازنده) میتوانند از 10 گرم به بالا را رقم بندی نمایند. همچنین مشخص شد برای افزایش دقت و کاهش هزینه در تولید میتوان نوار نقاله را به شکل ثابت ساخت. هزینه ساخت دستگاه 5 برابر کمتر از انواع مشابه خارجی برآورد شد. 

 

شکل3. قسمت های مختلف دستگاه ساخته شده.

 

شکل 4. طرح افقی از سورتر اتوماتیک ساخته شده. بیشترین عرض در بدن ماهی همانطوریکه در شکل دیده میشود،کمی پائین تر از سرپوش آبششی میباشد که مینای تنظیم نوار نقاله ها برای انجام عملیات رقم یندی می باشد و ماهی به صورت عمودی بین دو نوار نقاله آویزان میشود تا به جایی از نوار نقاله برسد که عرض آن بیش از عرض عریض ترین قسمت بدنش باشد.

 

منابع

          1.            اکرمی، ر. 1383. بیولوژی و تکثیر و پرورش ماهی سوکلا (کوبیا). سمینار دوره دکتری دانشگاه آزاد اسلامی

          2.            واحد علوم و تحقیقات تهران.

          3.            پل، ک. 1381. کتاب آموزشی SPSS 10 .ترجمه اکبرفتوحی اردکانی. انتشارات شایگان.

          4.            لیت ریتز، ا. ؟.  تکثیرو پرورش ماهی قزل آلا و ماهی آزاد. ترجمه حسین عمادی. انتشارات آبزیان.   

          5.            تهران. 212ص.

          6.            عمادی و همکاران. 1374. اصول پرورش آبزیان. شرکت چاپ و نشر ایران. تهران.183ص.

          7.            منوچهری، ح. 1383. تکنیک های تکثیر و پرورش سی باس (باراموندی). سمینار دوره دکتری دانشگاه آزاد

a.       اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.                      

          8.            Huet, M. 1997.Textbook of fish culture breeding and cultivation of fish. Great      Britain at the University press, Cambridge. 439p.        

 

  Abstract

 In this research an appropriate automatic fish sorter for sorting large amount of fish, was constructed. At first step of designing, two belts should be constructed that make horizontal and vertical angle together. Belts located on the stainless steal frame. Then belts could adjust according to the fish width, with moving left and right side easily. The belts were rotate with two 110VAC electrical motor and gearbox. Water system was designed for moving fish in it flow and preventing injury and stress. The results showed that it can sort fish from 8 to 300g. The efficiency of this sorter compared with other automatic sorter which had fixed belt, and a manual sorter. The results showed that, for more accuracy and velocity, needed to add other belts and it is better to fix them. This sorter, sorted fish less than 10g. This device constructed after 1 year.

 

 

 

 
مهندس قاسم خلیل پور چهارشنبه 16 آبان‌ماه سال 1386 ساعت 06:32 ق.ظ
2 نظر