علم و دامپروری

تخصصی دام- دامپزشکی ،طیور و آبزیان و بیماریها ( لطفاْ در رابطه با این وبلاگ با نظراتتون ما رو در نشر علم همراهی کنید.)

علم و دامپروری

تخصصی دام- دامپزشکی ،طیور و آبزیان و بیماریها ( لطفاْ در رابطه با این وبلاگ با نظراتتون ما رو در نشر علم همراهی کنید.)

کیفیت واحتیاجات آب گاوهای شیری

مقدمه ای راجع به آب :

عدم عرضه آب کافی یا عرضه آب کم کیفیت به گاوهای شیری سبب کاهش رشد وکاهش تولید شیر می گردد.آب محرک عمل طبیعی شکمبه  و افزایش هضم وجذب مواد مغذی میگردد.آب87 درصد شیر ترشح شده گاو را شامل میشود.آ ب محیطی را برای واکنشهای شیمیایی در بدن  ایجاد می کند .

احتیاجات آب آشامیدینی برای گاو شیری

 

گالن در روز

سن یا تولید

گروه های دام

1.3-2

یک ماهه

گو ساله های هلشتاین

1.5-2.4

دو ماهه

گوساله هلشتاین

2.1-2.8

سه ماهه

کوساله هلشتاین

3-3.5

چهار ماهه

گوساله هلشتاین

3.8-4.6

پنج ماهه

گوساله هلشتاین

5.9-7.1

15-18 ماهه

تلیسه های هاشتاین

7.3-9.6

18-24 ماهه

تلیسه هلشتاین

13-15.5

14 کیلو شیر در روز

گاو های جرزی

13.8-16

14 کیلو شیر در روز

گاوهای گرنزی

14.5-17

 

14 کیلو شیر در روز

 

گاوهای ایرشایر ، براون سوئیس ، هلشتاین

 

24-27

 

24 کیلو شیر در روز

 

38-42

 

37.5 کیلو شیر در روز

 

9-13

آبستن 9-6 ماهه

 

گاوهای خشک

 

مصرف آب در جیره های تمام علوفه ( 80 درصد ماده خشک یا بیشتر ) در سطح بالا تری است

مختصری راجع به احتیاجات و مصرف آب:

محدودیت کم در مصرف آب  مصرف خوراک روزانه را 0.5-1 Kg  کاهش میدهد. مصرف کم آب سبب کاهش در اوج شیردهی  به اندازه  1-2kg میشود.گاوهای شیرده به ازای هر کیلو گرم  شیر تولیدیبه 2.25 آب نیاز دارند .

عواملی که رفتار نوشیدن را تحت تاثیر قرار میدهد:

1)       الگوی مصرف خوراک توسط گاو

2)      راحتی دسترسی به قسمت آبخوری

3)      دمای آب

4)      برتری اجتماعی گاوها

 

الگوی مصرف خوراک: اوج مصرف آب در ساعاتی است که مصرف خوراک به اوج می رسد .

دمای آب : در یک هوای سرد اکثر گاوها آب مایع را یه برف یا تکه های شکسته یخ ترجیح می دهند وخنک بودن آب سبب افزایش مصرف خوراک و آب وافزایش تولید شیر آنها می گردد شاید برای اکثر تولید کنندگان با توجه به هزینه ها و عکس العملهای متغییر خنک کردن آب مقرون به صرفه نباشد .

برتری اجتماعی گاوها:

 تحقیقیات نشان داده است که گاوهای مطیع از آبخوری کاسه ای  مشترک به مراتب کمتر از گاوهای زور گوتر استفاده میکننداین گاوها آب وخوراک کمتری مصرف می کنند و چربی شیر کمتری تولید می کنند روابط اجتماعی به این شکل شاید برای گاودارانی با اهمیت باشد که گاوهای آنها در جایگاههای انفرادی بسته باشند .

 

مشکلات خاص               

 

لوله های پوسیده

نیاز به حداقل 10 کیلو گرم فشار دارد

خیلی اسیدی یا قلیایی ، وجود سولفید هیدروزن

طعم آهن مقدار بالای مواد نامحلول

  جامد 

 

باکتریهای کلی فرم

مواد شیمیایی

محل نادرست ، سطح لغزنده ولیز ، جمعیت بیش از حد گاو

 

دلیل اصلی                          

 

عدم ارایه آب کافی                  

فشار ناکافی در سیستم لوله کشی    

کیفیت بد شیمیایی                    

 

 

 

 

آلودگی                                

 

دسترسی ناکافی گاو به آبخوری    

 

علایم مصرف کم ویا بیش از حد و اندازه گیری مصرف آب:

مصرف کم آب منجر به  کاهش دفع ادرار ومدفوع می گردد و نیز ننجر به کاهش تولید شیر می گردد و مصرف آب بیش از حدمنجر به تولید زیاد ادرار ، مدفوع شل غیر طبیعی و شرایط نفخ نسبی میگردد این ظاهر نفخی  مخصوصآ در گوساله های جوان مشهود است اسهال ناشی از مصرف زیاد آب  از نظر رنگ وبو طبیعی است .

اندازه گیری مصرف آب : وجود دارند که میتوانند جهت مصرف آب را تنها بایستی در لوازم آشامیدن اندازه گرفت تا عرضه آب فراهم شده برای حیوان دقیقآ اندازه گیری شود آب سنجهایی (water meters اندازه گیری جریان آب در لوله های منتهی به آبخوریها به کار گرفته شود

برای به حداقل رساندن اثرات آب وهوا ، داده ها بایستی 5-10 روز جمع آوری شوند مصرف آب از طریق جیره را نیز محاسبه  ( بر اساس درصد رطوبت) و آنگاه کل مصرف روزانه آب را از آب آشا میدنی وجیره حساب می کنیم

کیفیت آب :

کیفیت شیمیایی:

سختی زیاد آب یا باکتری زدایی آن معمولآ هیچ تآثیر معکوسی روی گاو ندارد سطوح بالای سولفات منیزیم در آب میتواند باعث اسهال شده و احتیاجات سلنیم ، ویتامین E ، ومس را افزایش دهد  . سطوح بالای آهن در آب نیز ممکن است نیاز به مس جیره را به خصوص در گاوهای شیرده افزایش دهد  . آبهایی با PH کمتر از(5/5) که اسیدی اند مشکلات مربوط به اسیدوز ملایم را ایجاد می کنند مثل موارد زیر :    

1)      کاهش شیر و درصد چربی شیر

2)      مشکلات  امتناع از خوراک وافزایش وزن روزانه کم

3)      افزایش بیماریهای عفونی ومتابولیکی

4)      افزایش نابار وری

 آب قلیایی (pH بالاتر از 8.5 ) ممکن است مشکلات مرتبط با آلکالوز ملایم مانند کمبود اسیدهای آمینه ،ویتامینهای B وعلایمی مشابه با  اسیدوز ملایم را ایجاد کند . سطح  نیترات (NO3)  بیش از 150 -200  ppm  میتواند مشکلات  تولید مثلی را در گاوهای  بالغ ایجاد کند . سطح بیشتر از 4PPM  نیتریت در آب میتواند برای گاو سمی باشد و علایم آن شامل ، ناباروری کاهش افزایش وزن ، سقط جنین ، ناتوانی تنفسی و بعظآ مرگ می باشد .

 

کیفیت باکتریایی:

آب مصرفی گوساله ها نباید حاوی هیچ باکتری کلی فرمی باشد وبرای گاوهای بالغ تعداد کلی فرمها باید در هر 100 میلی لیتر کمتر از 10 باشد  ، آبهای آلوده به باکتریها ممکن است حساسیت حیوان را افزایش داده یا در طیف وسیعی از مسایل بیماری گاو و.یا گوساله سهیم باشد . ساخت آبخوریها در بالاتر از سطح زمین به محافظت از آلودگی وبه حداقل رساندن آلودگی کمک می کند.تمیز کردن کاسه ها ومخازن آب برای پیشگیری از جمع شدن ذرات غذایی مانده وسایر مواد زاید اهمیت دارد .

کنترل کیفیت آب و امکانات کافی آبخوری:

منبع آب برای گاو را باید سالانه از نظر کلی فرمها ، pH نیترات ،  نیتریت  وکل باکتریها آزمایش کرد مخصوصآ اگر کیفیت آب مشکوک باشد  . بسیاری از آزمایشگاهها خدمات آزمایش آب را ارایه می دهند  . در محل فری استالها یا سالن انتظار شیر دوشی نباید بیش از 20 گاوبه ازلی هر آبخوری وجود داشته باشد  . آبخوریها باید مانند آخورها به راحتی قابل دسترس باشند  . گاوهای شیرده در دوره های تنش حرارتی یا هوای سرد و سطوح یخ زده باید به منبع آب نزدیک باشند . باید مراقب بود تا از تجمع آب اضافی در محوطه ها یا سایر مکانهای حرکت گاو اجتناب شود چرا که ممکن است وقوع ورم پستان وسایر بیماریها  را در کله افزایش دهد .

 

 خلاصه :

علاوه بر پروتئین جیره سطوح انرزی و ماده خشک ، تامین منبع کافی از آب تمیز وتازه یکی از ضروریترین عملیات خوراک دهی است ، نمیتوان حد اکثر کارایی گاو وگوساله را انتظار داشت مگر آنکه کیفیت آب ومصرف آن مطلوب باشد  . اگر شکی در مورد کیفیت آی وجود داشته باشد ف دامپزشک می تواند هر آزمایش لازم را برای ما توصیه و تفسیر کند .

آنالیز منابع آب :

 

مشکلات احتمالی در گاوها

مورد انتظار

میانگین

معیار

کمتراز 5.5 وبیشتر از 5.8

6.8-7.5 ppm

7ppm

PH

بیش از 3000

500 یا کمتر

358

مواد جامد نامحلول

بیش از 2000

250-0

35.5

سولفات

بیش از 2.4

0-1.2

0.23

فلوراید

بیش از 500

0- 43

60.4

کلسیم

بیش از 125

0-29

13.9

منیزیم

بیش از .3

0-.3

0.8

آهن

بیش از 2.

0-.05

-

آرسنیک

بیش از 0.01

0-.05

-

سرب

بیش از 5000

0-400

141

کل قلیائیت

بیش از 05. 0

0-.01

-

کادمیوم

بیش از 100

0-10

33.8

نیترات

بیش از 10-4

0-.01

33.8

نیتریت

بیش از 0.1

0-2

.28

سولفید هیدرورن

 

 

 

 

 

تهویه

        تهویه : به تغییر هوا و جایگزین شدن هوای کثیف با هوای تازه اطلاق می شود .        سیستم تهویه کامل : به طور کای یک سیستم تهویه کامل از دو دستگاه جدا از یکدیگر (هواده ها ،و هواگش ها) با روش عملکرد متفاوت نسبت به یکدیگر تشکیل می شود . باید به نحوی با شد این دو سیستم که اثر عملکرد یکدیگر را در موقع استفاده خنثی نکنند.        اهداف تهویه : 1- تامین اکسیژن کافی برای تنفس .

2- خارج کردن بهار آب و تعادل رطوبت

3- دفع آمونیاک

4- دفع 2co (حداکثر2co 3.5% در هوا)

5- دفع3sh (گاز ایندرید سوافورو): (حداکثر مقدار مجاز آن در هوا 2% (در هزار حجم کل هوای سالن )

6- کنترل درجه حرارت

7- تخلیه اجرام مضر و بیماریزا

عدم کفایت تهویه : باعث مرطوب بودن بستر – افزایش درجه حرارت و استنشاق بوی آمونیاک و تعویق رشد و کاهش راندمان تبدیل غذایی می شود .

انواع سیستمهای تهویه :1- تهویه آزاد(طبیعی)2- تهویه اجباری (مکانیکی)

تهویه آزاد : در این نوع تهویه از نیروهای آزاد و طبیعی نظیر صعود گرما و حرکت هوا استفاده به عمل می آید .

مرتب هوای آلوده خارج و هوای تازه جانشین آن می شود.

هوای گرم سبک تر است و به بالا رفته و از سالن خارج می شود از طریق دریچه ها.

عواملی نظیر مه –تابش شدید خورشید –گرمای هوا و...باعث کندی در جابه جایی هوا می شود .

در صورت کاهش اختلاف درجه حرارت پائین تر از 10 درجه سانتیگراد باید با باز کردن پنجره ها ، درها، دریچه ها و سایر مجاری جانشین هوا کمک کرد.

مجاری و کانالهای خروج هوا در تهویه آزاد:

1- باید به شکل دایره یا مربع باشند .

2- دهانه کانالها برای حداکثر m2 100 مساحت سالن m11 محاسبه می شود .

3- مجاری خروجی هوا باید به صورت عمودی و مستقیم تعبیه شود (ارتفاع 50 سانتیمتر)

تهویه اجباری (مکانیکی) :

در این سیستم اجبارا وانتیلاتور استفاده می شود .

انواع تهویه اجباری بر حسب مکانیسم و نحوه کار انها :

1-سیستم تهویه فشار مثبت (فشار بالا)

2- سیستم تهویه فشار منفی (فشار پائین)

3- سیستم تهویه فشار مساوی

 

سیستم تهویه با فشار مثبت : در این سیستم هوای تازه به وسیله وانتیلاتور مستقیما وارد سالن می شود در نتیجه هوای زیادی واترد سالن می شود و فسار بالای داخل سالن بوجود می آید (یان سیستم زیاد استفاده نمی شود )

سیتم تهویه با فشار منفی : خروج هوای سالن از طریق وانتیلاتور صورت می گیرد .

در اثر کاهش فشار هوای داخل سالن هوای تازه به داخل کشیده می شود .

با در نظر گرفتن هوای مورد نیاز نباید در سالن منافذ دیگری وجود داشته باشد .

مجاری ورود و خروج هوا باید طوری تعبیه شوند که مانعی در مسیر جریان هوا نباشد .

        

مزیت سیستم فشار پائین :

هوای کثیف و الوده به راحتی از سالن خارج می شود

فرصت نفوذ به قسمتهای مختلف و محوطه مجاور را پیدا نمی کند

معایب :

چون وانتیلاتور مستقیما در تماس با هوای آلوده سالن است در این صورت امکان کثیف شدن و کاهش مدت زمان بهره دهی آن می شود .

تهویه با فشار مساوی

در این سیستم ورود و خروج هوا هر دو به وسیله وانتیلاتور انجام می گیرد .

معایب و مزایا : معایب و مزایای دو سیستم قبلی می تواند اینجا صادق باشد .

 

8- استفاده از موانعی در هنگام باد که باد مستقیم به وانتیلاتور نخورد و باعث فشار زیاد بر روی انها شود .

چگونگی نصب دریچه های ورودی و خروجی هوا :

در ماههای سرد زمستان به علت حفظ گرمای سالن ورود هوا از طبقات بالا و خروجئ هوا از ظبقات پائین صورت می گیرد .

در ماههای گرم تابستان به علت گرمای زیاد ، ورود هوا از طبقات پائین و خروج از طبقات بالا صورت می کیرد .

-دریچه های ورودی باید قابل تنطیم باشد (دریچه های متحرک)

-         در فصل سرد دریچه ها باید رو به سقف و در فصل گرم رو به کف سالن باز شود .

-         حداقل فاصله بسن دریچه های ورودی هوا و فن بایستی 3 متر یا(10فوت) باشد .

-اندازه ایده آل دریچه ورودی (1- طول 1.5 تا 2 متر) 2- عرض 15 تا 30 سانتیمتر

-         به ازای هر 1000cfm به f2 1 دریچه ورودی هوا نیاز است .

-          

-         در سالنهای سیستم بهتر : باید جلو دریچه مانعی باشد که هوا به کف سالن نخورد .

-         در سالنهای سیستم قفس : باید جلو دریچه مانعی باشد که هوا به کف سالن بخورد .

دستگاه تنظیم تهویه :

-         برای اینکه بتوان هوای مورد نیاز طیور را از طریق سیستم تهویه سالن تنظیم نموده استفاده از دستگاههای تنظیم تهویه ضرورت کامل دارد .

1- ترموستات 2- هیدروستات

-         ترموستات وهیدروستات عکس هم عمل می کنند در نتیجه دستگاه وانتیلاتور باید با یکی از آنها تنظیم شود .

روش دیگر در عمل تنظیم تهویه :

نصب دریچه های متحرک است در مسیر کانالهای خروج هوا که در موقعی که هوا گرمتر باشد این دریچه ها به بالا کشیده می شود و در موفعی که سردتر باشد به پائین کشیده می شود .

اجزای سیستم تهویه :

1- فن ها 2- میزان هوای ورودی و خروجی 3- دستگاه کنترل .

اجزای فن :

1- پروانه : جابه جایی هوا می کند .

2- موتور : پروانه را به حرکت در می آورد : موتور از سه قسمت تشکیل شده 1- پوسته2- استاتور3- رتور .

3- صافی : 1- جلوگیری می کند از ورود اشیاء به داخل پروانه 2- به عنوان محافظ برای اپراتور .

4- جعبه : اجزا فن در داخل آن قرار می گیرند .

انواع فن : 1-  فن خانگی 2- جت فن 3- وانتیلاتور .

 

انتخاب وانتیلاتور :

1- بر حسب قدرت 2- برحسب میزان هوای مورد نیاز تعیین می شود .

قدرت وانتیلاتور : بستکی به 1- بستگی به هوای مورد نیاز 2- سرو صدای مجاز 3- برداشتن مقاومتها .

نکته : با افزایش فشار قدرت وانتیلاتورها به شدت کاهش می یابد .

سرعت هوا در کانالها باید حداکثر معادل 6 متر در ثانیه باشد

مقاومتهایی که باید بر آنها غلبه کرده : 1- مجموع مقاومتهای مجاری و کانالهایی که در جریان تهویه قرار دارند (بر حسب طول و مقطع آنها)

2- فشار احتمالی معکوس

 

نکاتی که در انتخاب وانتیلاتورها باید توجه کرد :

1- بر حسب مقررات و استانداردهای بین المللی ساخته شده باشد

2- فرسایش و استهلاک شدید و نفوذ پذیری نداشته باشد در مقابل رطوبت و ذرات گرد و خاک کاملا عایق باشد .

3- با جریان متفاوت کار کند .

قدرت و تعداد وانتیلاتورها (فن) :

×7.2m3 تعداد مرغ × وزن مرغ = قدرت وانتیلاتورها

ساعت × هر دو کیلو گرم وزن

(که معمولا قدرت وانتیلاتور ها توسط کارخانه جات سازنده مشخص می شود ) .

7.2 × تعداد مرغ = تعداد وانتیلاتورها

      قدرت وانتیلاتور 

محاسبه سطح دریچه های ورود هوا :
در سالنهای باز : به ازای هرcfm4 از قدرت هواکش یک اینچ  مربع پنجره احتیاج است.
درسالنهای بسته : به ازای هر4cfm از قدرت هواکش یک اینچ 1/25 اینچ مربع پنجره احتیاج است .
اگر دریچه نوری در ورودی دریچه هواکش تعبیه شود این میزان را می توان به 1/50 اینچ مربع رسانه .
سرعت حرکت هوا (در ثانیه) ×هوای مورد نیاز ( برسرعت m3  در ساعت) = محاسبه دریچه های ورودی)                                     3600
محاسبه قدرت تعداد هواکشها
به ازای هر پوند از وزن طیر زنده و هر یک درچه فارنهایت در سالنهای باز 12% فوت مکعب در دقیقه و در سالنهای بسته 2% فوت مکعب در دقیقه ( cfm) هوا محاسبه می شود .
تعداد هواکش در محل سالن = تعداد هواکش
قدرت یکی از هواکشها 
فوت مکعب ر دقیقه ( fcm) = درجه کارایی هواکشها
برق مصرفی ( وات(