مقدمه:
تعریف پودر گوشت و استخوان: )( MBM ))
طبق مقررات پودر گوشت واستخوان محصولی است که از حرارت دادن،خشک کردن وآسیاب کل یا قسمتهایی از بدن حیوانات خونگرم به دست می آید واین محصول باید عاری ازسم،شاخ،مو و محتویات دستگاه گوارش یا هرچیزغیر قابل قبول باشد.
MBM × منبع خوبی برای ویتامینهای Bکمپلکس و بخصوص ریبوفلاوین،کولین،نیکوتین امید وB12 می باشد
×عناصر کمیاب مثل مس،آهن ومنگنزدر MBM زیاد است
کمبودهای پودر گوشت واستخوان:
×پودر گوشت واستخوان از لحاظ MetوTrp بسیار فقیر است
این اسیدآمینه ها بیشترین دلیل محدودیت در استفاده از MBM در جیره می باشد بطوری که max آن در جیره مرغان تخمگذار 15% میباشد
دلیل ان به این خاطر است که به عنوان یک مکمل قادربه جبران کمبودجیره های غذایی طیور که عمدتا بر مبنای دانه غلات استواراست نمی باشد . این مطلب بخصوص زمانی که قسمت اعظم جیره طیور راذرت تشکیل بدهد بیشتر نمود پیدا می کند .
×پودر گوشت و استخوان را کمتر برای حیوانات نشخوار کننده استفاده می کنند چرا که مقبولیت و مزایای ان برای این حیوانات کمتر است
جدول : ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی پودر گوشت واستخوان
|
ویژگیها |
پارامترها |
|
رطوبت |
3.0-11.2% |
|
پروتئین خام |
49.0-52.8% |
|
فیبرخام |
8.5-14.8% |
|
کلسیم |
6.0-12.0% |
|
فسفرکل |
3.5-5.0% |
|
لیزین |
2.2-3.0% |
|
انرژی متابولیسمی برای طیور |
1770-2420 Mcal/Kg |
|
اسیدیته |
Max 19% |
|
خاکستر |
Max 32% |
|
قابلیت هضم |
Min88% |
|
|
|
رنگ : قهوه ای تیره
بو: تقریبا شبیه بوی پودر ماهی
چسبندگی: دراثر فشار به هم نچسبد
محتویات : عاری از هر گونه عامل غیر قابل قبول
پودر گوشت به سه دسته تقسیم می شود:
1:پودر گوشت پر استخوان 2: پودر گوشت کم استخوان 3:پودر گوشت بدون استخوان
جدول :مقایسه پودر گوشت خالص وپودر گوشت واستخوان از لحاظ پروتین،خاکستر و ترکیبات اسید آمینه ای آن
|
پروتین،خاکسترواسیدهای آمینه |
پودر گوشت خالص |
پودرگوشت و استخوان |
|
پروتئین خام |
55% |
50% |
|
خاکستر |
20% |
30 % |
|
آرژنین |
3.7% |
3.25% |
|
سیستئین |
0.68% |
0.23% |
|
گلیسین |
6.3% |
6.6% |
|
هیستیدین |
1.3% |
1.1% |
|
لیزین |
3% |
2.4% |
|
متیونین |
0.76% |
0.6% |
|
تره ئونین |
1.7% |
1.35% |
|
تریپتوفان |
0.34% |
0.21% |
منابع تهیه پودر گوشت واستخوان
×پودر گوشت واستخوان فراورده ای است که از ضایعات بسته بندی گوشت وضایعات کشتارگاهی دام و طیور که شامل بافتهای بدن ،استخوانها وبافتهای همراه ان(تاندون ها و رباتها) وضمایم سفید لاشه(دستگاه گوارش)اندامهای ضبطی که بنا به دلایلی برای انسان غیر قابل استفاده است.
×یکی از منابع مهمی که بطور گسترده در تهیه پودر گوشت واستخوان استفاده می شود ضایعات کشتارگاهی طیور ولاشه های مرغی که بنا به دلایلی برای انسان استفاده نمی شود ،می باشد واین امر به خاطر بیماریهای مشترک کم در طیور وانسان ، دام می باشد .
مختصری درباره عمل آوری پودر گوشت واستخوان
× تهیه پودر گوشت واستخوان به 2روش انجام می شود
1 ) روش خشک
پختن در آب خود گوشت و لاشه توسط حرارت خارجی ، گرفتن چربی ان به کمک فشار هید رولیک یا سانتروفیوژ یا حلالهای مخصوص و آرد کردن توسط دستگاه پودر کننده .
2)روش مرطوب:
قرار دادن در زیر فشار مستقیم بخار اب ،جدا کردن چربی و تهیه خمیر گوشت و استخوان به وسیله دستگاههای خشک وله کننده .
- در هر دو روش حرارت مناسب نقش حساسی در این فراورده دارد وهمه عملیات باید با استرلیزاسیون کامل مواد اولیه توام باشد ودر عین حال نباید حرارت به حدی باشد که بر روی پروتین های گوشت اثر نامطلوبی گذاشته وارزش بیولوژیکی آن را کم کند .
- درمیزان چربی این فراورده باید دقت شودچرا که زیاد بودن چربی باعث اکسیداسیون ان در مدت نگهداری شده و باعث نقصان اسید امینه ها و مخصوصا کاهش مقدارMet وLys ان شده وهمچنین باعث تخریب بعضی ویتامین های گروه B می شود
مختصری درباره ی عمل آوری استخوان :
تهیه پودراستحوان به 2روش انجام می شود .
غیر صنعتی
روش پختن و عملیات حرارتی
صنعتی
روش شیمیایی
روش غیر صنعتی شامل مراحل زیر می باشد :
1. خشک کردن کامل استخوانها به صورت طبیعی
2. جمع کردن استخوانها در یک نقطه وافرودن مواد سوختنی و اتش زدن انها
3. پودر کردن بقایای مرحله دوم به وسیله دسگاه آسیاب و تهیه پودر استخوان
در صورتی که روش صنعتی به گونه ای دیگر می باشد که عبارت است از :
1) روش پختن و عملیات حرارتی :
الف :
a. قرار دادن استخوان-های جمع اوری شده دردیگهای سر باز
b. پختن به مدت طولانی در آب جوش
c. گرفتن چربی
d. خشک کردن کامل استخوان ها
e. خرد کردن به وسیله دستگاهای خرد کننده
ب :
· قرار دادن استخوان های جمع آوری در داخل اتوکلاو
· پختن به وسیله بخاروفشار 1Kg
· جدا کردن چربی
· خشک کردن کامل
· خرد کردن به وسیله دستگاههای خرد کننده
2. روش شیمیایی
الف - قرار دادن اسثخوانهای جمع اوری شده تخت تاثیر اسید کلریدریک
ب - عبور دادن مایع حاصل از صافی
ج - ترکیب مایع حاصل با شیر اهک
د - تهیه پودر خاکستری رنگ به نام رسوب فسفاتی استخوان
پس مانده پروتینی را خشکانده وبه صورت پودر در می اورند وبه عنوان غذای پروتینی استفاده میشود
تهیه پروتئین با ارزش از کلاژن
کلاژن پروتینی است که 90% بخش الی استخوان را تشکیل میدهد(30%استخوان کامل ازمواد الی است) واین پروتین ارزش تغذیه ای برای دام ندارد.
کلاژن را می توان از طریق تخمیر میکروبی به پروتین با ارزشی تبدیل کرد که از نظرتعادل اسیدهای امینه مناسب است و ارزش تغذیه ای بالایی برای دام دازد.
این تخمیر میکروبی به وسیله باکتری به نام Bacillus megatrium انجام میشود. این باکتری به مقدار زیادی درمحیط حاوی کلاژن رشد می کند ومیتواند از کلاژن به عنوان تنها منبع ازت و انرژی استفاده کند.
ترتیب اسیدهای آمینه محدود کننده در MBM
Order of amino acid limited in the MBM
برای مشخص کردن ترتیب اسید آمینه های محدود کننده از دو روش استفاده می شود
1- اضافه کردن (addition ) 2- حذف کردن (deletion )
طریقه آزمایش :
در این آزمایش از جوجه های یک هفته ای حاصل از تلاقی نژاد نیوهمپشایر ماده با پلیموت راک نر استفاده شد .
جوجه ها در داخل batteries که دمای آن کنترل می شد نگهداری می شدند
غذا و آب بصورت آزادانه و تغذیه اختیاری تامین می شد .
طول مدت روشنایی 24 ساعت در روز .
سه آزمایش با سه جیره متفاوت انجام دادند که به آزمایش 1و2 سه گروه 5 جوجه ای اختصاص دادند و برای آزمایش 3 ، چهار گروه 5جوجه ای اختصاص دادند .
پیش جیره ای (pretest dait ) که یک هفته بعد از هچ استفاده شده بود 24% پروتئین داشت و بعد از یک دوره شبانه بدون غذا بودن جوجه ها وزن شدند و مشخصات و وزن آنها بصورت باند ، در روی بالهای جوجه ها نصب شدند . و از 8 تا 17 روز بعد از هچ از سه جیره ی مورد آزمایش برای جوجه ها استفاده کردند و افزایش وزن را سنجیدند .
جیرهی پایه ای که در سه آزمیش وجود داشت 16 % پروتئین داشت که در آزمایش سوم 13.5 % پروتئین فقط به وسیلهMBM تامین می شد و اسیدهای آمینه (Met ، … Lys ) اضافه شد و در نهایت glutamic acid نیز اضافه شد تا پروتئین را به سطح16 % برساند.
در آزمایش 1و2 روش addition اعمال شد و در آزمایش 3 روشdeletion اعمال شد .
|
جدول 1 ) سطوح پروتئین و اسید آمینه در پودر گوشت و استخوان | ||||||
|
|
تیمار 1 |
تیمار2 |
تیمار3 | |||
|
component |
کل |
هضم |
کل |
هضم |
کل |
هضم |
|
% | ||||||
|
پروتئین |
48.8 |
……. |
47.8 |
…….. |
49.5 |
……. |
|
تره ئونین |
1.76 |
1.49 |
1.53 |
1.19 |
1.57 |
1.26 |
|
سیستین |
0.62 |
0.44 |
0.42 |
0.21 |
0.55 |
0.27 |
|
والین |
2.29 |
1.95 |
2.06 |
1.96 |
2 |
1.77 |
|
متیونین |
0.61 |
0.51 |
0.61 |
0.48 |
0.74 |
0.64 |
|
ایزلوسین |
1.41 |
1.20 |
1.22 |
0.98 |
1.32 |
1.18 |
|
لوسین |
3.25 |
2.80 |
2.93 |
2.43 |
3.22 |
2.89 |
|
تیروزین |
0.85 |
0.73 |
0.70 |
0.59 |
1.10 |
0.76 |
|
فنیل آلانین |
1.74 |
1.51 |
1.54 |
1.29 |
1.78 |
1.53 |
|
هیستیدین |
0.94 |
0.81 |
0.74 |
0.54 |
0.94 |
0.77 |
|
لیزین |
2.72 |
2.34 |
2.44 |
1.88 |
2.59 |
2.14 |
|
آرژنین |
3.69 |
3.28 |
3.54 |
2.73 |
3.56 |
3.16 |
|
تریپتوفان |
0.32 |
0.22 |
0.28 |
0.15 |
0.36 |
0.18 |
|
داده ها |
تیمار1و2 (addition assays) |
تیمار3 (deletion assays ) |
|
Cornstaech |
36.32 or 35.82 |
37.82 |
|
دکستروز |
18.6 or 18.4 |
18.6 |
|
پودر گوشت واستخوان |
32.8 or 33.5 |
27.3 |
|
روغن ذرت |
5.0 |
…. |
|
روغن سویا |
………… |
5.0 |
|
مکمل معدنی |
5.37 |
5.37 |
|
مکمل ویتامینی |
0.20 |
0.20 |
|
کولین کلراید 60% |
0.20 |
0.20 |
|
Na HCO3 |
1.50 |
0.50 |
|
آلفا توکوفریل استات |
0.002 |
0.002 |
|
اتوکسی کویین |
0.0125 |
0.0125 |
|
ال- تره ئونین |
…….. |
0.22 |
|
ال- والین |
……… |
0.16 |
|
دی-ال-متیونین |
……… |
0.41 |
|
ال- ایزولوسین |
…….. |
0.24 |
|
ال-لوسین |
…… |
0.12 |
|
ال- تیروزین |
…… |
0.21 |
|
ال- فنیل آلانین |
………. |
0.04 |
|
ال- لیزین |
……… |
0.32 |
|
ال- هیستیدین |
…….. |
0.10 |
|
ال- تریپتوفان |
…….. |
0.07 |
|
ال- گلوتامین |
…….. |
3.11 |
Determination of the order of amino acid limitation by amino acid addition assays (Experiment 1)
|
Treatment |
Weight gain |
|
|
( g ) |
|
1.Basal diet |
80 c |
|
2. As 1 + 0.32% L-Cys (C) |
82 c |
|
3. As 1 + 0.18% L-Trp (T) |
81 c |
|
4. As 1 + C + T |
108 a |
|
5. As 1 + C + 0.39% L-Met ( T) |
79 c |
|
6. As 1 + C + T + M |
103 ab |
|
7. As 6 + 0.56% L-Lys |
104 ab |
|
8. As 7+ 0.40% L-Thr + 0.50% L-Ile + 0.30% L-Phe +0.45%L-Tyr |
96 b |
Determination of the order of amino acid limitation by amino acid addition assays (Experiment 2)
|
Treatment |
Weight gain |
|
|
( g ) |
|
1.Basal diet |
50 |
|
2. As 1 + 0.32% L-Cys (C) |
44 |
|
3. As 1 + 0.18% L-Trp (T) |
35 |
|
4. As 1 + C + T |
78 |
|
5. As 1 + C + 0.39% L-Met ( T) |
44 |
|
6. As 1 + C + T + M |
72 |
|
7. As 6 + 0.56% L-Lys |
74 |
|
8. As 7+ 0.40% L-Thr + 0.50% L-Ile + 0.30% L-Phe +0.45%L-Tyr |
74 |
Determination of the order of amino acid limitation by amino acid deletion assays
(Experiment 3)
|
Treatment |
( g ) |
|
1.AA fortified basal diet |
126 a |
|
2.As 1- Met |
33 f |
|
3 As1- Trp |
32 f |
|
4.As 1- Thr |
50 e |
|
5.As 1- Ile |
56 de |
|
6. As 1-(Phe + Tyr) |
49 e |
|
7.As 2 + Cys |
64 d |
|
8. As 1- |
83 e |
|
9 .As 1- Val |
90 b |
|
10. As1- His |
100 b |
نتیجه: محدودیتهای دیگر اسید آمینه ها به ترتیب
|
اسید آمینه ها |
محدودیتهای دیگر |
|
1. Met |
1 |
|
2. Trp |
1 |
|
3. Thr |
2 |
|
4. Ile |
3 |
|
5. Phy |
3 |
|
6. Tyr |
3 |
|
7. Cys |
4 |
|
8. |
5 |
|
9. Val |
6 |
|
10. His |
6 |
منابع:
1:تغذیه دام مکدونالد ،ادواردز،گرین هال ، مورگان ،ترجمه پ،دکتر صوفی سیاوش،ر،جانمحمدی،ح،چاپ اول(1383)،انتشارات عمیدی
2:نقش پروتین در تغذیه طیور ،گرداورندگان، دکتر قرخوی ،م،دکتر صامعی،ب،چاپ اول،تابستان(1377)،انتشاراتواحد اموزش و پژوهش معاونت کشاورزی
3:غذای دام طیور و روشهای نگهداری آن ،دکتر شماع ، دکتر ساعدی ،
5:مقاله ترتیب اسیدهای امینه در MBM از دانشگاه I LLINOIS
6:مقاله پودر گوشت و استخوان(1998) از دانشگاه FLORIDA
عالی بود
متشکرم
خواهش می کنم
خیلی خب بود ممنون؛ اگه امکان داره درباره عمل آوری پودر خون و گوشت و استخوان بصورت عملی و کاملا تشریحی برام مطلب بفرستید میخوام بصورت عملی اجرا کنم آخه توی کشتارگاه کار میکنم گفتند باید بلد باشی بازم ممنون
سلام
اگر وقت کنم حتما این کار رو براتون انجام می دم.
موفق باشید.
خیلی جالب بود...
خواهش می کنم
قابلی نداشت