عوامل موثر در ایجاد ورم پستان

ورم پستان به التهاب غده پستان اطلاق می شود و در حقیقت التهاب پاسخی است از سوی بدن در برابر صدماتی که به بافت پستان وارد شده است. عمده ترین علت این بیماری باکتریها می باشند، البته میکروارگانیسمهای دیگری نظیر مخمرها، مایکروپلاسما و جلبکها نیز می توانند سبب این بیماری شوند.

غیر از ورم پستان که توسط باکتری سل ایجاد می شود و از طریق خون تولید بیماری می کند، سایر باکترهای مولد ورم پستان از راه سر پستانک وارد غده شده و پس از استقرار در غده ایجاد توکسین(سم) کرده و با این عمل تعدادی از سلولهای مترشحه شیر از بین می روند.

بنابراین یکی از ضرر های عمده این بیماری کاهش شیر تولیدی دام می باشد . همانطور که اشاره شد التهاب واکنش بدن نسبت به عفونت تیجاد شده است. در هنگام عفونت پستانی گلوبولهای سفید که نقش حفاظتی بدن را بر عهده دارند تعدادشان در خون زیاد شده و از طریق جریان خون به طرف غده هدایت می شوندو با توجه به کند شدن جریان خون در رگهای پستان، این سلولها به دیواره مویرگها چسبیده و از طریق خون وارد شیر می شوند و با باکتریها مقابله کرده و آنها را تا حد امکان از بین می برند و پس از موارد تشخیص بیماری ورم پستان، افزایش این سلولها می باشد که به این سلولها سلولهای سوماتیکی یا بدنی اطلاق می شود. بیشترین باکتریهای تولید کننده این بیماریها استافیلوکوکوس اورئوس استرپتوکوکوس آگالاکتیه، کلی فرم و استوکوک ها می باشند.

ورم پستان به سه شکل حاد، تحت حاد و مزمن دیه می شود. در ورم پستان حاد، پستان کاملاً متورم و دردناک، دام دچار تب و بی اشتهایی شده و شیر نیز به میزان زیاد کاهش می یابد. این نوع ورم پستان قابل تشخیص بوده و با توجه به درمان انتی بیوتیکیمداوا می شود. شیر دام بیمار 4 تا 7 روز پس از آخرین تزریق آنتی بیوتیک نباید با شیر دامهی دیگر مخلوط گردد.

در ورم پستان تحت حاد بیشترین خسارت به دامدار و کارخانجات فرآوری شیر وارد می شود و هیچ گونه علائم بالینی در دام مشاهده نمی گردد، ولی کاهش شیر و همچنین تغییر در وضعیت ترکیبات شیمیایی شیر ایجاد شده و با توجه به فعال شدن برخی از آنزیمها تاثیرات به سزایی در محصولاتی نظیر پنیر، کره و خامه به وجود آمده و باعث کاهش کیفیت این محصولات می شود. این ورم پستان به سرعت در تمام گله انتشار می یابد که با روشهایی نظیر استفاده از استریپ کاپ،  CMTو تعیین هدایت الکتریکی می توان به این نوع ورم پستانی پی برد.

ورم پستان مزمن: در این نوع ورم پستان باکتریهای مولد بیماری در بافت پستان وجود داشته و در صورت مساعد بودن شرایط رشد نموده و باعث ابتلای دام به بیماری ورم پستان می شود.

1 – استافیلوکوکوس.

2 – اورئوس.

3 – استرپتوکوکوس.

علائم سلامتی گاو بالغ

علائم سلامتی گاو بالغ:

-          دفعات تنفس در دقیقه 20 تا 30 بار.

-          حرکات شکمبه در هر دو دقیقه 5 بار.

-          تعداد ضربان قلب در دقیقه 60 تا 70 بار. 

-          وضعیت حرکات راه رفتن متعادل و بدون لنگش و مدفوع طبیعی باشد.

-          تعداد حرکات سینه در دقیقه مشابه حرکات تنفس.

-          رنگ پلکها طبیعی.

-          پوزه گرم و مرطوب، فاقد تاول.

-          رنگ و علائم پوست و مو شفاف و یکنواخت نرمو بدون پوسته.

-          وضعیت گوشها گرم و طبیعی.

-          وضعیت دم، پوشش یکنواخت و تمیز.

-          درجه حرارت 38 تا 39 درجه سانتیگراد.

پروار بندی گوسفند

                                         

پرواربندی یکی از روشهای مهم در بالابردن تولیدات گوشت قرمز بدون افزایش تعداد دام می باشد . در کشور سالیانه حدود 30 درصد از جمعیت دامی گوسفند شامل بره های نر ، گوسفندهای نازا و پیر کشتار می گردند و قسمت اعظم تولیدات پروتئینی کشور را تامین می کنند اگر عملیات پرواربندی به روش صحیح صورت پذیرد ، از وارد کردن گوشت قرمز به کشور بی نیاز خواهیم شد .

پرواربندی چیست ؟

پرواربندی عبارتست از چاق کردن دام و ازدیاد گوشت آن با استفاده از غذای مناسب و با رعایت مسایل بهداشتی .

مهمترین محاسن پرواربندی :

1- افزایش تولید گوشت قرمز و کاهش میزان واردات آن

2- اشتغال زایی و فعال شدن نیروهای غیر فعال و بیکار در روستاها

3- جلوگیری از فشار بر مراتع طبیعی و احیای آنها

4- ایجاد تعاونی و ارایه تسهیلات و امکانات به پرواربندان

5- آشنایی دامداران با مواد کنسانتره دامی و پی بردن به رزش غذایی آن ها

6- جلوگیری از کشتار بی رویه دامهای قابل پروار و بهره گیری از پتانسیل ژنتیکی آنها در سط کشور

عوامل اساسی در یک پرواربندی موفق :

برای انجام عملیات پرواربندی موفق نیاز به یک سری عوامل اساسی می باشد که در زیر به برخی از آنها اشاره شده است :

1- شناختن نژاد های مختلف گوسفندان به همراه مشخصات آنها

2- ایجاد جایگاه مناسب جهت پرواربندی

3- خرید دام مناسب جهت پرواربندی

4- تهیه علوفه مورد نیاز دام ها در طول دوره پرواربندی

5- قرنطینه و انجام امور بهداشتی بر روی دامهای خریداری شده قبل از پرواربندی

6- بکارگیری روشهای مناسب پرواربندی

7- رعایت اصول صحیح تغذیه در طول دوره پرواربندی

8- انجام توصیه های لازم

جایگاه مناسب جهت پراربندی :

هر چند گوسفند از نظر جا کم توقع است و به تاسیسات گرانی نیاز ندارد و در صورت داشتن تغذیه مناسب در برابر نا ملایمات جوی مقاوم و بردبار است ، ولی باید در احداث ساختمان نگهداری گوسفندان پرواری نکات فنی و بهداشتی را رعایت نمود . به طور کلی باید شرایط زمین ، درجه حرارت ، رطوبت و وضعیت آب منطقه بررسی شود ، چرا که گوسفندان از کوران باد و رطوبت زیاد رنج می برند .

در احداث جایگاه دام می بایست نیز رعایت گردد :

1- زمینی که برای احداث جایگاه دام انتخاب می شود ، از زمینهای اطراف بلندتر یا حداقل هم سطح باشد تا از ورود آب های جاری به محل دامها جلوگیری گردد .

2- جایگاه در مسیر وزش بادهای فصلی قرار نداشته باد و در غیر این صورت از باد شکن استفاده نمود .

3- جایگاه باید طوری ساخته شود که نور خورشید به مقدار زیاد در آن بتابد ، چون نور خورشید با داشتن اشعه ماورای بنفش موجب ضدعفونی شدن جایگاه و همچنین ایجاد ویتامین دی می گردد .

دیوار ، سقف و کف جایگاه باید از مصالحی مانند سنگ و آجر و سیمان ساخته شود تا امکان زندگی حشرات ، میکروبها و قارچ ها کمتر شود و ضدعفونی جایگاه هم به راحتی صورت گیرد . کف جایگاه باید محکم و با دوام و غیر قابل نفوذ باشد ، همچنین لغزنده نباشد و از شیب ملایم در حدود یک درصد برخوردار باشد تا آب و ادرار زیر پاهای دام ها جمع نشود زیرا گوسفند در برابر رطوبت حساس است .

مقدار رطوبت حداکثر 50 تا 75 درصد و فضای لازم برای هر بره پرواری به طور متوسط یک متر مربع است زیرا فضای بیشتر از این حد به بره ها فرصت حرکت بیشتری می دهد که در نتیجه میزان اتلاف انرژی افزایش می یابد . مصالحی که برای سقف مورد استفاده قرار می گیرند معمولاٌ در جایگاه بسته ، تیرآهن و آجر و در جایگاه نیمه باز ایرانیت و ورقه های فلزی می باشند . باید سعی نمود از ایجاد سقفهای هادی حرارت مانند حلبی و آهن سفید خودداری کرد چرا که این گونه سقفها گرما و سرما را به شدت منتقل می کنند ، اگر از ایرانیت برای سقف استفاده شود برای جلوگیری از ورود گرما به داخل جایگاه ، لازمست سقف با یک لایه کاهگل پوشانیده شود .

- ارتفاع جایگاه باید بین 8/2 الی 3 متر باشد .

- در جلو آغل باید بهاربند یا حیاط آغل وجود داشته باشد و مساحت آن دو برابر فضای مسقف در نظر گرفته شود .

- درب آغل باید نسبتاٌ وسیع و تقریباٌ به عرض 3/2 متر باشد . تا عبور گوسفندان به راحتی صورت پذیرد .

- خوراک خوری دام ممکن است به شکل ثابت یا متحرک و یا به صورت یک طرفه یا دو طرفه باشد که در نوع ثابت باید به وسیله مصالح ساختمانی در داخل جایگاه و کنار دیواره های اصلی یا میانی آغل ساخته شود .

- کف آخورها باید به صورت گرده ماهی ساخته شود تا مواد غذایی در کناره های آخور نمانده ، فاسد و کپک زده نشود و موجبات مسمومیت دامها فراهم نگردد .

- مکان غذا خوری گوسفند به دو شکل مدرن و سنتی ساخته می شود . در شکل مدرن باید محل غذا خوری بر دو نوع و شامل علف خور ( معلف ) و آخور باشد و علف ، کاه ، یونجه و خوراکهای پر حجم را در معلف و کنجاله و آرد جو و سایر مواد کنسانتره یا غذاهای فشرده شده ( پلت شده ) در آخور قرار داده شوند .

- ارتفاع دیوار جلو آخورها باید از سطح زمین 30تا 40 سانتی متر و ارتفاع دیوار عقب 1 تا 5/1 متر باشد تا حیوان هنگام تغذیه مواد خوراکی را با پوزه به بیرون آخور نریزد .

- پهنای لبه آبخورهای یکطرفه نباید نباید از 20 سانتی متر تجاوز کن ، چرا که گوسفندان به راحتی نمی توانند عمل تغذیه را انجام دهند .

- آخورها را باید درپایین و علف خورها را به صورت نرده ای در بالای آخورها احداث کرد .

- در بعضی از واحد های پرواربندی انواع آخورها و علف خورها را متحرک می سازند تا هر وقت بخواهند گوسفندان را در فضای باز و بهاربند علوفه بدهند .

- باید بالای آبخورها یک میله سرتاسری نصب گردد تا گوسفندان وارد آخور نشوند و با ادرار خود مواد خوراکی را آلوده نسازند .

- آخورهای متحرک را می توان با چوب یا فلز و حتی با لاستیک ماشین درست کرد .

- ابعاد لازم برای هر راس گوسفند 30*30 سانتی متر یا 40*40 سانتی متر است.

- برای گوسفندان باید حتماٌ آبشخور احداث نمود . چرا که لازم است در طول 24 ساعت        ( شبانه روز ) آب در اختیار گوسفندان باشد . در دسترس بودن همیشگی آب برای دام ها موجب هضم و جذب بهتر مواد غذایی در دستگاه گوارش می شود و گوسفندان کمتر به سوء هاضمه مبتلا شده ، سلامت آنها به خطر نمی افتد . معمولاٌ برای هر 15 راس گوسفند باید 45 سانتی متر آبشخور در نظر گرفت . 

منبع:

http://animalbreeding.blogfa.com/