علم و دامپروری
تخصصی دام- دامپزشکی ،طیور و آبزیان و بیماریها ( لطفاْ در رابطه با این وبلاگ با نظراتتون ما رو در نشر علم همراهی کنید.)علم و دامپروری
تخصصی دام- دامپزشکی ،طیور و آبزیان و بیماریها ( لطفاْ در رابطه با این وبلاگ با نظراتتون ما رو در نشر علم همراهی کنید.)تاثیر محدودیت غذایی در سنین اولیه و برنامه نوری ( متناوب شبانه)
تاثیر محدودیت غذایی در سنین اولیه و برنامه نوری ( متناوب شبانه) بر عملکرد
جوجه های گوشتی
امیر عطا مقدمیان 1، فرید شریعتمداری2، حمید ملک محمدی3
1 و 3 - دانشجوی دانشگاه تربیت مدرس ، 2 – دانشیار دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
این آزمایش به منظور بررسی تأثیر محدودیت غذایی در اوایل دوران پرورش و برنامه نوری بر عملکرد جوجه های گوشتی به اجزا درآمد. برای انجام این پژوهش از آزمایش فاکتوریل با دو عامل، رژیم غذایی با سه سطح و برنامه نوری در دوسطح استفاده شد. آزمایش در دو سالن مجزا اما کاملا یکسان صورت گرفت، در هر دو سالن 3 سطح رژیم غذایی شامل، تغذیه آزاد (شاهد)، 90% تغذیه آزاد و 80% تغذیه آزاد، هر کدام در 4 تکرار 20 قطعه جوجه نر آمیخته هوبارد از سن 3 تا 12 روزگی، اعمال شد. اعمال برنامه نوری متناوب در سالن مربوطه، بلافاصله بعد از اتمام دوره محدودیت (12 روزگی) شروع شده و تا آخر دوره پرورش(42 روزگی) ادامه یافت. در یکی از سالنها برنامه نوری مستمر (23 ساعت روشنایی و 1 ساعت تاریکی) و در دیگری برنامه نوری متناوب بصورت 3 ساعت تاریکی و 1 ساعت روشنایی، از 8 شب تا 8 صبح (بقیه ساعات نور مداوم) اجرا شد. نتایج حاصله نشان داد که مقادیر خوراک مصرفی و ضریب تبدیل غذایی در دوره رشد (12 تا 42 روزگی) در پرندگانی که تحت برنامه نوری متناوب بودند، کمتر از پرندگانی بود که تحت برنامه نوری مستمر قرار گرفته بودند (01/0< P). همچنین اثر اعمال برنامه نوری بر وزن بدن در انتهای دوره و افزایش وزن از لحاظ آماری معنی دار نبود. سرعت نسبی رشد و شاخص تولید در گروه هایی که دارای نوردهی متناوب بودند، در مقایسه با گروه های دارای نوردهی مستمر بالاتر بود (01/0< P). مقایسه عملکرد گروه های محدودیت با گروه شاهد (تغذیه آزاد) نشان داد که مقدار خوراک مصرفی و ضریب تبدیل غذایی و افزایش وزن در تمام دوره رشد در گروه های 90% و 80% تغذیه آزاد پایین تر از گروه شاهد بود (01/0< P). محدودیت غذایی و برنامه نوری متناوب شبانه، اثر
معنی داری بر ترکیب شیمیایی لاشه (پروتئین، چربی، خاکستر و ماده خشک)، درصد قطعات لاشه درصد چربی حفره بطنی نداشت.
مقدمه
محدودیت خوراک در ابتدای دوران پرورشی با تکیه بر پدیده رشد جبرانی بعنوان حربه ای جهت بهبود عملکرد و کیفیت لاشه محققان زیادی را به تحقیق واداشته است. بررسی نتایج برخی مطالعات انجام شده نشان می دهد که محدویت غذایی در ابتدای دوره پرورشی سبب بهبود عملکرد بعدی طیور می گردد، لیکن نظر همه محققین اینچنین نمی باشد (زوبیر و لسون، 1996) . عوامل متعددی در دوران اعمال محدودیت (چون طول دوره، نوع، شدت و زمان شروع محدودیت) و دوران رشد جبرانی (چون تغییر محتویات جیره و مدیرت گله) بر پاسخ طیور به امال چنین برنامه‌هایی تاثیر می گدارد. .پالو وهمکاران (11) گزارش دادند که افزایش سرعت رشد در دوران رشد جبرانی می‌تواند موجب تشدید برخی از عارضه‌ها شود. از طرفی دیگر اعمال برنامه نوری متناوب بعلت قطع مصرف خوراک توسط پرنده در دوره تاریکی باعث هماهنگی میزان رشد اندام‌های داخلی بدن با سرعت رشد ماهیچه‌ای می‌شود (بایس و همکاران 1996). اعمال این دو برنامه در یک طرح و مقایسه آنها برای بررسی بهبود عملکرد طیور گوشتی بسیار اندک بوده. و موضوع تحقیق فعلی میباشد.
مواد و روشها
این تحقیق با استفاده از 480 قطعه جوجه خروس گوشتی آمیخته هوبارد با میانگین وزنی 45 گرم و در دو سالن مجزا انجام گرفت. در هر سالن 12 واحد آزمایشی و در هر واحد آزمایشی 20 قطعه جوجه وجود داشت. در هر دو سالن نیز 3 رژیم غذایی شامل، تغذیه آزاد (شاهد)، 90% تغذیه آزاد و 80% تغذیه آزاد از سن 3 تا 12 روزگی، بر جوجه‌ها اعمال شد.در این آزمایش از جیره‌های متداول استفاده شد. اعمال برنامه نوری متناوب در سالن مربوطه، بلافاصله بعد از اتمام دوره محدودیت (12 روزگی) شروع شده و تا آخر دوره پرورشی(42 روزگی) ادامه یافت. در یکی از سالن ها در طول دوره پرورش از برنامه نوری مداوم به صورت 23 ساعت روشنایی و یک ساعت تاریکی استفاده گردید. در سالن دیگر، تا پایان روز 12 که همزمان با اتمام برنامه محدودیت غذایی بود، برنامه نوری مستمر (Continous lighting) و از روز سیردهم برنامه نوری متناوب (Intermitent lighting) شبانه بصورت یک ساعت روشنایی و 3 ساعت تاریکی از ساعت 20 شب تا 8 صبح تا پایان روز پرورش اجرا شد.. برای تعیین کیفیت لاشه ( ران و سینه) و ترکیبات لاشه (چربی، پروتئین، خاکسترو ماده خشک) در آخر دوره پرورشی از تمامی واحد های آزمایشی 2 قطعه جوجه گوشتی مورد ارزیابی قرار گرفت.
در این آزمایش در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی بروش فاکتوریال با 6 تیمار و هر تیمار در 4 تکرار بود استفاده شده است. مدل آماری این آزمایش به صورت زیر است Yijk = μ +Li + Dj +(LD)ij + eijk Yijk : مشاهدات μ : میانگین جامعه Li: اثر فاکتور نور ( i =1, 2 ) : Djفاکتور محدودیت غذایی ( j = 1,2, 3): (LD)ij اثر متقابل فاکتورهای نور و محدودیت غذایی eijk : اثر خطای آزمایشی.
نتایج و بحث
خوراک مصرفی جوجه های گوشتی در دوران بعد از محدودیت (12 تا 42 روزگی) در هر دو سطح 80٪ و 90٪ دارای محدودیت غذایی به طور معنی‌داری (05/0 p<) از گروه شاهد کمتر بود (جدول 1) . پلانویک و هارویتز (1990) اظهار داشتند که علت این کاهش در خوراک مصرفی را می‌توان به پایین بودن وزن متابولیکی در جوجه هایی که محدودیت غذایی داشتند ارتباط داد. از طرفی زوبیر و لسون (1994) اظهار داشتند که خوراک مصرفی خصوصا در دوران اولیه بعد از محدودیت افزایش می یابد و این روند ممکن است حتی تا آخر دوره ادامه داشته باشد. مطابق جدول 2 مقدار خوراک در دوره رشد در گروه نوردهی متناوب (IL) بطور معنی‌داری (05/0 p<) پایین‌تر از گروه‌های تحت برنامه نوری مستمر (CL) بودند. یکی از این دلایل کاهش مقدار مصرف خوراک در پرندگانی که در معرض برنامه نوری متناوب قرار گرفته بودند، کاهش در زمان مصرف خوراک در گروه های IL نسبت به گروه CL می باشد. (بنی و هابی، 1998)
ضریب تبدیل غذایی : ضرایب تبدیل غذایی در گروه های دارای محدودیت غذایی (80% و 90% تغذیه آزاد) پایین‌تر از گروه شاهد (تغذیه آزاد) بود یکی از اهداف اولیه و اقتصادی محدودیت غذائی و متعاقب آن رشد جبرانی بهبود ضریب تبدیل است. از آنجائیکه جوجه ها در پایان دوره محدودیت (ابتدای دوره جبرانی) دارای وزن کمتری می باشند، مقدار مواد مغذی مطلق مورد نیاز نگهداری آنها کمتر بوده، بنابراین جوجه ها بازده غذائی بهتری در دوران پس از محدودیت خواهند داشت ضرایب تبدیل کل دوره و دوره رشد گروه IL بطور معنی‌داری پائین‌تر از گروه CL بود (01/0 p<).
میانگین افزایش وزن : مطابق جدول 2 میانگین افزایش وزن بدن در گروه محدودیت غذایی 80% در دوره رشد (12 تا 42 روزگی) بطور معنی‌داری (01/0 p<) پائین‌تر از گروه محدودیت 90% تغذیه آزاد و گروه شاهد بود. اثر اعمال برنامه نوری متناوب بر میانگین افزایش وزن دوره رشد از لحاظ آماری معنی‌دار (05/0 p>) نمی‌باشد. این نتایج نشان می دهند که برنامه نوری متناوب بر رشد جبرانی حاصله از اعمال محدودیت غذایی، اثر منفی نداشته است بلکه با اثر همکوشی خود باعث بالا بردن این صفت در این تیمارها شده است (بایس و همکاران، 1978).
شاخص تولید (12 تا 42 روزگی) : بر اساس نتایج جدول 1 ثر اعمال محدودیت غذایی بر مقدارشاخص تولید از لحاظ آماری معنی دار (01/0 p<) شده است. نوع برنامه نوری بر شاخص تولید تاثیر گذار بوده است، شاخص تولید در برنامه نوری متناوب بیشتر از نوری مداوم می باشد (01/0 p<)
خصوصیات لاشه : اثر اعمال برنامه محدودیت غذایی بر درصد چربی حفره بطنی، درصد قطعات لاشه (ران و سینه) و ترکیبات لاشه ( چربی، پروتئین، خاکستر و ماده خشک ) معنی دار نبود (جدول 2). بنا بر نظر زبیر و لسون (1994) اکثر محققین بر این عقیده‌اند که محدودیت غذائی موجب بهبود کیفیت لاشه (چربی کمتر و پروتئین بیشتر) می گردد. اگرچه یو وهمکاران (1992) به ماتنند نتایج این آزمایش تغییری در درصد ترکیبات بدن ( چربی، پروتئین و خاکستر ) بر اثر اعمال برنامه محدودیت غذایی مشاهده نکردند.. برنامه نوری تاثیر معنی دار و یا حتی مشخصی بر کیفیت لاشه چه به لحاظ شیمیایی (چربی و پروتئین) و یا ساختاری (ران و سینه) نداشت. بنا به نظر پیر و همکاران (1995) بافت های هدف در برنامه نوری متناوب، دستگاه گوارش و آنزیم های مربوطه و سیستم هورمونی پرنده می باشد و تغییر در این اندام ها، باعث تغییر در اندام های حرکتی پرنده، چه از لحاظ کیفی و چه از لحاظ کمّی نخواهد شد.
منابع
1. Beane, W. L., Cherry, J. A and Weaver, Jr. W. D. 1978. Intermittent light and restricted feeding of broiler chickens. Poultry Science. 77: 567-571.
2. Bengi, H and Habi, H. 1998. Effects of food restriction during the finishing period on the performance of broiler chickens. British Poultry Science. 39 :423-425.
3. Buyse, J., Kuhn, E. R and Decuypere, E. 1996. The use of intermittent lighting for broiler production.1. Effects on male and female broiler performance, and on efficiency of dietary nitrogen retention. Poultry Science. 75:589-594.
4. Palo, P. E., J. L. Sell., F.J. Piguer., L. Vilaseca., and M.F. Soto-Salanova. 1995b. Effect of early nutrient restriction on broiler chickens.2.Performance and digestive enzyme activities. Poultry Science 74: 1470-1483
5. Pierre, E., Palo, P. E., Jerry, L., Sell, F., Piquer, J., Maria, F., Salanova, S and Vilaseca, L. 1995. Effect of early nutrient restriction on broiler chickens. 2. Performance and digestive enzyme activities. Poultry Science. 74: 1470-1483.
6. Plavnik, I and Hurwitz, S. 1990. Performance of broiler chickens and turkey poults subjected to feed restriction or to feeding a low- protein or low sodium diets at early age. Poultry Science. 69 :945-952.
7. Zubair, A.K. and S. Leeson. 1996. Compensatory growth in the broiler chicken: A review. World’s Poultry Science 52: 189-201
Effect of Early feed restriction in combination with intermittent lighting during the natural scotoperiod on performance of broiler chicken
The purpose of this research was to evaluate the effect of early life nutrient restriction and subsequent intermittent lighting schedule on performance in broiler. In a factorial experiment, the effect of three levels of feeding regimes and two levels of lighting schedule were investigated using 480 day-old male Hubbard chicks. The broiler chickens were randomly distributed over two rooms consisting of 4 replicates of 20 birds for each of three treatment groups. From 3 to 12 days of age treatment groups were either allowed ad-libitum access, 90% or 80% to feed. From 12 days of age until 42 days of age all birds were allowed ad-libitum access to feed. The lighting schedule for day 12 onwards in one room was a 23h light (L): 1h dark (D) lighting schedule (CL) and another room with an intermittent lighting schedule (IL, 1L:3D) from 8 AM until 8 PM . The results indicated that feed intake and feed conversion ratio of birds reared in the IL schedule were significantly lower than CL, at grower and total period of experiment (p<0.01). IL schedule had not any significant effect on mean body weight at the end of experimental period (p>0.05). Relative growth rate and production (in the IL were higher than CL schedule (p<0.01). Feed intake and feed conversion ratio of birds given 90 and 80% of ad libitum were significantly lower in comparison with control group (p<0.01). These results indicated that feed restriction and lighting program had not any significant effect on carcass composition (protein, fat, ash and dry matter), carcass fragment percent (except for drumstick), abdominal fat percent (p>0.05). Relative growth rate in birds were given feed restriction under IL schedule was higher than birds were given feed restriction under CL schedule.
